Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Herengracht 500

Herengracht 500 werd in 1667 in de Strakke Stijl gebouwd voor de regent Joan Reynst, heer van Drakenstein en de Vuursche. Rond het midden van de 18de eeuw volgde een verbouwing in opdracht van Gerrit Hooft die in de periode 1752–1767 zeven maal burgemeester was.

Een bijzonder goed bewaard interieur

De huidige gevel en de interieurindeling dateren uit midden 18de eeuw. De empiredeur en de roedenverdeling dateren echter uit de 1ste helft van de 19de eeuw, het smeedijzeren stoephek is een reconstructie uit 1975. Op de dakbalustrade is nog het (nu blanke) gekroonde alliantiewapen van Gerrit Hooft en zijn vrouw Hester Hinloopen te zien. Het grachtenhuis heeft één van de best bewaarde interieurs uit de late 19de eeuw in Amsterdam. Dit interieur is ontworpen door de architect Isaac Gosschalk, in samenwerking met een aantal decoratieschilders. Opdrachtgever was de Joodse bankier George baron Rosenthal, de stichter van de Bibliotheca Rosenthaliana. Gosschalk koos daarbij voor een vormgeving in de 18de-eeuwse Lodewijk-stijlen. Voor de rijke schilderkundige decoratie werd de hulp ingeroepen van Nic. van der Waay en E.S. Witkamp, beiden leerlingen van de schilder August Allebé. (Witkamp was vanaf 1894 conservator van het Museum Fodor.) De schilderingen in het trappenhuis werden echter uitgevoerd door A. Fitger, een decoratieschilder uit Bremen. In 1974 is de binnendecoratie gerestaureerd door het restauratieatelier Uilenburg.

Gevel Herengracht 500. Foto: De Groene Groep.

Veel decoratie

Het trappenhuis vormt in combinatie met de gang en de salons op de hoofdverdieping een uniek ensemble uit de late 19de eeuw. De zijwanden en het gewelf zijn bedekt met wapenschilden, putti met symbolische attributen en allegorische schilderingen (Eendracht, Kracht) gesigneerd door A. Fitger (1902). De beide deurstukken bovenaan de trap tonen allegorische voorstellingen van de Schilderkunst en Muziek (links) en van de Wijsheid (rechts). De drie representatieve salons op de hoofdverdieping (1ste verdieping, want de ingang is op straatniveau) zijn vormgegeven in diverse neo-Lodewijkstijlen. De linker voorkamer is uitgevoerd in de zwierige Lodewijk XV-stijl. De deurstukken zijn in bruine grisailletechniek uitgevoerd. Het plafondstuk van de hand van Witkamp en Van der Waaij beeldt Amor en Psyche uit. De initialen R en M op het plafond en de plafondschildering verwijzen naar George Rosenthal en zijn vrouw Sophia May. De voor- en achterkamer aan de rechterzijde zijn resp. vormgegeven in de Lodewijk XIV-en Lodewijk XVI-stijl in een rijke afwisseling van stucwerk, houtsnijwerk en sjabloon schilderingen. In de rechter voorkamer zijn boven de deurpartij en in de plafondschildering weer de initialen van de opdrachtgevers aangebracht. De achterkamer is vormgegeven in de strakkere Lodewijk XVI-stijl. We treffen onder andere panelen met wandbespanning boven een lage lambrisering en een plafond met florale sjabloon motieven aan. Ook vermeldenswaardig zijn de marmeren schouwen.

Herengracht 500 Rechter voorkamer. Foto: De Groene Groep.

Bouwgegevens

Gebouwtype: Woonhuis (dubbel huis)
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Onbekend
Bouwjaar: 1667, 1758, 1889
Architect: Isaac Gosschalk (1889)
Opdrachtgever/eerste gebruiker: George baron Rosenthal (1889)

Monumentstatus: Rijksmonument

Publicatiedatum: 21/03/2014

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.