Herengracht 364–370, Cromhouthuizen

De zandstenen halsgevel-vierling van dit huis, in de stijl van het Hollands classicisme is ontworpen door Philips Vingboons voor Jacob Cromhout (1608–1669) en zijn vrouw Margaretha Wuytiers. De familie Cromhout woonde zelf in het grootste huis, Herengracht 366. De andere panden werden verhuurd (zo werd Herengracht 364 verhuurd aan Cornelis de Vlaming van Oudshoorn). Herengracht 368–370 heeft kleinere gevels dan Herengracht 364–366. Er bestaat een merkwaardige legende over de reden hiervoor.

1 min

De bouw van Herengracht 368 zou later begonnen zijn, omdat Cornelis Jansz. Kerfbijl zijn kavel niet wilde verkopen. Toen dat uiteindelijk wel gebeurde was de bouw van de andere huizen al begonnen. Alsnog werd eenzelfde gevel tussengevoegd: even groot als het huis op het kleine kavel van Herengracht 370. Aan de achterzijde is goed te zien dat Herengracht 366 achter 368 langs loopt: er staat een brede achtergevel. De gevel is in de 18de eeuw gewijzigd in een lijstgevel met rechte kroonlijst. Op de middenverhoging staat een adelaar. De imposante voorgevels hebben een middenrisaliet, driehoekige topfrontons, kleinere frontons en lijsten boven de ramen, fruitmotief langs klauwstukken, gevleugelde oeil-de-boeuf’s, festoenen en jaartalstenen. De wapens in de klauwstukken van Herengracht 366 zijn (waarschijnlijk in de Franse tijd) weggehakt; in gevels van de andere Cromhouthuizen zijn nog wapenvelden aanwezig maar deze zijn leeg. Herengracht 366, het huis van Jacob Cromhout, heeft een gevelsteen met een krom stuk hout. De huurhuizen hebben op dezelfde plaats een jaartalsteen 1662 in Romeinse cijfers. In het Grachtenboek staat een afbeelding met vier identieke, even grote gevels. Dit komt niet overeen met de werkelijkheid. Oorspronkelijk hoorde bij het huis van Jacob Cromhout een koetshuis, namelijk Huidenstraat 19. Herengracht 366–368 zijn thans in gebruik als Bijbelsmuseum.

Gevel Herengracht 364-370. Foto: W. Schoonenberg / Digitaal Grachtenhuis.

Bouwgegevens

Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Halsgevel
Bouwstijl: Hollands Classicisme
Bouwjaar: 1660/1662
Architect: Philips Vingboons
Opdrachtgever/eerste gebruiker: Jacob Cromhout (1608–1669) & Elisabeth; 364 gehuurd door Cornelis de Vlaming van Oudshoorn