2 min

Sobere gevel

Het pand heeft een vrij sobere bakstenen gevel uit 1751 met rijke versieringen rond de ingang en een gevelbeëindiging met kuif in Lodewijk XV-stijl. Deze top bestaat uit een rechte lijst met twee consoles, trigliefen en raampjes met daar bovenop een bijna als een klokgevel oprijzende attiek. Daarin bevindt zich een afbeelding van een zon en een Wildeman (vandaar de huisnaam). De deuromlijsting is uit de bouwtijd en bestaat uit een fronton met kuif. Ook de deur en de stoep zijn uit de bouwtijd. Het bovenlicht is echter 19de-eeuws en bevat een voor die tijd typerende bovenlichtlantaarn die zowel de stoep als de gang verlicht.

Herengracht 114. Foto: W. Schoonenberg / Digitaal Grachtenhuis.

Een huis vol mooi stucwerk

Van het in opdracht van Floris Kroll gemaakte interieur uit de bouwtijd bestaan nog belangrijke fragmenten. Met name de gang met rijk stucwerk in de Nederlandse Lodewijk XV- of Rococo-stijl is het vermelden waard. De gang heeft een marmeren vloer en lambriseringen en fraai gesneden deuren met kuif. Het stucwerk bestaat uit reliëfs boven de deuren en aan het plafond, waarin o.a. vogels zijn uitgebeeld. Het tussenlid heeft een fraaie trap met balusters in Rococostijl. Aan de onderzijde van de trap is stucwerk aangebracht, waaronder een sater. Aan het plafond is een stucreliëf aangebracht met twee putti en een zon. Boven de ingang naar de zaal bevindt zich een stucreliëf, waarop Prudentia (de Voorzichtigheid) is uitgebeeld, één van de vier kardinale deugden. Zij houdt een spiegel vast, het zinnebeeld van wijs inzicht en van de waarheid. Zelfkennis is immers onverbrekelijk met voorzichtigheid verbonden.

Herengracht 114. Stucreliëf met Prudentia boven de ingang naar de zaal. Foto: W. Schoonenberg / Digitaal Grachtenhuis.

Slecht verbouwd voor studentensociëteit

Het klapstuk van het huis was de zaal, waarin zich o.a. beschilderde behangsels bevonden en een schouw met een zeer rijk gedecoreerde schoorsteenmantel, één van de meest bijzondere van Amsterdam. De behangsels zijn echter al vóór de Tweede Wereldoorlog verdwenen. Ze zijn te zien op een door gemeentearchivaris mevr. Bijtelaar gemaakte tekening die zich thans in het Stadsarchief bevindt. De schouw is nog aanwezig, maar in 1968 is daar dwars doorheen een vloer gelegd, waardoor het stucreliëf in twee delen is gesplitst. Deze merkwaardige verbouwing is gebeurd in opdracht van de toenmalige eigenaar die in het pand, namelijk in het souterrain en de uitbouw daarvan in de tuin een studentensociëteit begon, discotheek ’t Okshoofd. De bebouwing in de tuin vormt een ernstige aantasting van de beschermde keurtuin. De discotheek heeft bestaan tot 1990. Nu wordt er weer, als vanouds, gewoond in het grachtenhuis.

Bouwgegevens

Gebouwtype: Woonhuis
Geveltype: Lijstgevel
Bouwstijl: Lodewijk XV
Bouwjaar: 1751
Opdrachtgever/eerste gebruiker: Floris Kroll

Monumentstatus: Rijksmonument

Publicatiedatum: 21/03/2014