Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Gemaal van de Nieuwe Keverdijkse polder in Weesp

Het gemaalcomplex is gebouwd in 1876 als stoomgemaal met vijzel ten behoeve van de Nieuwe Keverdijksche polder. Tegenwoordig is het in gebruik als electrogemaal met centrifugaalpomp. Het complex bestaat uit een machinegebouw, aangekapte machinistenwoning en een voorboezem, achterwaterloop en uitwateringsduiker. De schoorsteen is verdwenen.

Geschiedenis

De Nieuwe Keverdijksche polder is ontstaan door samenvoeging van enkele kleinere polders ten behoeve van de stoombemaling. Het werk van drie windmolens kon door één stommachine worden gedaan. De aannemer was P. Wild uit Anna Paulowna.Uit militair oogpunt werd ook een inundatiesluis aangelegd onder het gemaal.Bij de ontstoming in 1930 heeft men het gemaal ingrijpend verbouwd. De vijzelruimte verdween en op de plaats hiervan werden een bakstenen voor- en achtergevel opgebouwd die tussen het machinegebouw en de machinistenwoning pasten. Dat is goed te zien omdat het klimmend bakstenen fries lands de puntgevel niet door hoekpilasters wordt gesteund. De electromotor uit 1930 is inmiddels alweer vervangen door een nieuwe motor.

Het machinegebouw bestaat uit drie gekoppelde bouwlichamen. De voorgevel is daardoor samengesteld uit drie puntgevels. De linkergevel is van de machinistenwoning. De middelste gevel bestaat uit twee vensters, het linker venster behoort tot het woonhuis terwijl de rechter correspondeert met de opvoerruimte. De rechtergevel is van het oorspronkelijke machinegebouw.

Gemaal van de Nieuwe Keverdijkse polder in Weesp. Bron: Provincie Noord-Holland

Waarde

Het complex is architectuurhistorisch van betekenis als goed voorbeeld van een poldergemaal van een niet meer zuiver bouwtype (vanwege de verbouwingen). Ook is het van betekenis vanwege de gave hoofdvorm, gevelindeling en materiaalgebruik.

Cultuurhistorisch is de combinatie van gemaal en waterlopen in combinatie met de uitwateringssluis op de Vecht van belang als zeldzaam geworden element uit de geschiedenis van de waterhuishouding in Noord-Holland, in het bijzonder als voorbeeld van het functioneren van stoombemaling, zoals deze vooral na 1870 tot ontwikkeling kwam, waarbij verscheidene kleine polders werden samengevoegd ten behoeve van de stoombemaling.

De combinatie van gemaal, annex machinistenwoning, met voor- en achterwaterlopen uitslaande op de Vecht, is door situering en onderlinge relatie van de elementen van grote ruimtelijk-landschappelijke waarde in de vrijwel ongerepte omgeving.

Adres: ’s-Gravelandseweg 48, Weesp

Publicatiedatum: 08/03/2012

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.