3 min

Tijdens het verblijf van keizer Napoleon Bonaparte in Noord-Holland in oktober 1811 maakten ook de steden en dorpen in Kennemerland kennis met hun nieuwe heerser. Al was het maar kort, want Napoleon hield van opschieten. Meestal was hij in een flits voorbij.

Johan Arnold Blois van Treslong (1757-1824) schilderij, particuliere collectie. Foto: Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

Bewogen loopbaan

Meer dan dertig jaar lang was Blois van Treslong officier op de Nederlandse vloot. Tweemaal raakte hij gewond in gevechten tegen de Engelsen en tweemaal werd hij bestraft wegens vermeende politieke onbetrouwbaarheid. Zijn carrière speelde zich af in de roerige jaren tussen 1780 en 1815. Nederland wisselde in die periode vijf maal van politiek regime. Treslongs tragiek was dat hij niet steeds overtuigend aan de kant leek te staan van de machthebbers van het moment. Onder Oranje-stadhouder Willem V werd Treslong in 1787 op non-actief gesteld, op verdenking van patriotse en  pro-Franse sympathieën. Zijn ongenade duurde tot 1793. Na de Bataafse omwenteling, toen de patriotten aan de macht waren, trad hij weer in dienst als marineofficier. In 1797 ging het opnieuw mis. Blois van Treslong vocht mee op de Bataafse oorlogsvloot die onder vice-admiraal De Winter op 7 oktober bij Kamperduin vernietigend werd verslagen door de Engelsen. Treslong wist met drie gehavende schepen de haven van Hellevoetsluis te bereiken. Zijn rechterarm was tijdens de slag verbrijzeld door een kanonskogel en moest worden afgezet. Maar hij werd bepaald niet als held binnengehaald.

Slag bij Kamperduin tussen de Bataafse en de Engelse vloot op 7 oktober 1797 Noord-Hollands Archief, coll. Historieprenten Provinciale Atlas

Veroordeling en eerherstel

De schok in Nederland over de nederlaag was groot. Vice-admiraal De Winter was door de Engelsen krijgsgevangen gemaakt. Voor het eerst in de geschiedenis moest een Nederlandse vlootcommandant zijn vlaggenschip overgeven. Blois van Treslong kreeg de schuld in zijn schoenen geschoven. Hij zou grove navigatiefouten hebben gemaakt, waardoor de Engelsen met hun schepen dwars door de Nederlandse linie konden breken. Door de Zeekrijgsraad werd hij veroordeeld en ontslagen. In 1808 werd hij door koning Lodewijk Napoleon hersteld in zijn rang van schout-bij-nacht. Ook kende de koning hem wegens 34 jaar trouwe zeedienst de in 1806 ingestelde Orde van de Unie toe.  Blois van Treslong keerde niet meer terug naar zee. Onder koning Willem I werd hij in 1814 nog bevorderd tot vice-admiraal en kort daarna eervol met pensioen gestuurd

Theekoepel bij Huize Akerendam, Beverwijk Foto: Stichting Sluyterman van Loo

Theekoepel

Johan Arnold Blois van Treslong kocht Akerendam in 1800 en liet de zeskantige, wit gepleisterde theekoepel bouwen die nog altijd aan de Velserweg staat. Nu kijkt de theekoepel uit over het Beverwijkse Stationsplein. Indertijd gaf de koepel een wijds uitzicht over het water van het Wijkermeer. Het meer werd halverwege de negentiende eeuw ingepolderd.De oevers van het Wijkermeer waren in de zeventiende eeuw een favoriete plek voor de buitenplaatsen van rijke Amsterdamse regenten. Akerendam werd tussen 1635 en 1639 gebouwd als zomerverblijf voor de machtige koopman en scheepsbouwer Jan Bicker, ook eigenaar en naamgever van het Amsterdamse Bickerseiland. Het buiten ging vervolgens over over in handen van andere grote Amsterdamse regentenfamilies: Pels, Geelvinck en Hooft.

Huize Akerendam in Beverwijk Foto: Stichting Sluyterman van Loo, 2010

Nieuw-Akerendam

In 1852 kwam het huis in bezit van mr. W.L. Sluyterman van Loo, kantonrechter in Beverwijk. Drie van zijn dochters bleven ongetrouwd en hielden na de dood van hun vader Akerendam aan. Zij besloten het huis te bestemmen voor ‘goede huisvesting en verpleging van vrouwen uit den beschaafden stand (…) die niet in staat zijn om ten volle in haar levensonderhoud te voorzien’. Vanaf 1916 werd Akerendam eigendom van de Stichting Sluyterman van Loo, die zich nog altijd richt op ouderenhuisvesting. In 1977 en 1988 werd het terrein uitgebreid met nieuwe wooneenheden voor senioren, ‘Nieuw-Akerendam’. Het hoofdgebouw herbergt nu het bureau van Fonds Sluyterman van Loo. Huis en park zijn Rijksmonument. De tuinen zijn te bezichtigen tijdens open Tuinen- en Monumentendagen.

Publicatiedatum: 26/10/2011