2 min

Terugkomst handelsexpeditie Oost-Indië

Dat men zich zorgen maakt over de dronkenschap van feestvierders op het water is niets nieuws. Op het schilderij ‘Terugkomst in Amsterdam van de tweede expeditie naar Oost-Indië’ van Hendrick Cornelisz Vroom uit 1599 is al een tafereel te zien dat aan Koninginnedag doet denken. Hier was de reden voor het feest de terugkomst van vier schepen die op handelsexpeditie naar de Oost waren geweest. Vijftien maanden waren de Mauritius, de Hollant, de Overyssel en de Vrieslant onderweg geweest toen ze in juli 1599 in Amsterdam arriveerden. Na het lossen van hun ladingen specerijen, waarmee zij een winst van maar liefst honderd procent behaalden, werden de schepen onthaald op het IJ. Dit was de eerste succesvolle handelsexpeditie naar Azië, die uiteindelijk tot de oprichting van de Verenigde Oostindische Compagnie heeft geleid.

Het schilderij ‘Terugkomst in Amsterdam van de tweede expeditie naar Oost-Indië’ van Hendrick Cornelisz Vroom uit 1599.

Het schilderij ‘Terugkomst in Amsterdam van de tweede expeditie naar Oost-Indië’ van Hendrick Cornelisz Vroom uit 1599.

Zuipschuit

Op het schilderij van Vroom zijn niet alleen tientallen bootjes met feestende Amsterdammers te zien, maar rechts onderin de hoek heeft hij ook een zuipschuit afgebeeld. Het is een krakkemikkig bootje met kapotte zeilen, dat uitpuilt van de drinkende mannen en losbandige vrouwen. De zuipschuit, nu nog bekend als uitdrukking voor iemand die te veel drinkt, moet dienen om de kijker te waarschuwen voor de gevolgen van een losbandig leven. Zo heeft Vroom iemand afgebeeld die zoveel gedronken heeft dat hij overboord hangt om over te geven en iemand die in zijn blote kont over de reling hangt om te poepen. Nu maar hopen dat het er op Koninginnedag wat beschaafder aan toe gaat. Als het aan het stadsbestuur ligt in ieder geval wel. De regels van 2010 zijn ook dit jaar weer van kracht.

Detail van het schilderij van Vroom: de zuipschuit.

Detail van het schilderij van Vroom: de zuipschuit.

Publicatiedatum: 12/01/2011