De ringwalburg van Den Burg

Den Burg is ontstaan als een ringwalburg in de vroege middeleeuwen. Deze versterking was waarschijnlijk de basis van een Friese koning of in ieder geval een krijgsheer. De archeoloog P. Woltering trok deze conclusie op basis van archeologische onderzoeksgegevens en eigen archeologisch onderzoek in Den Burg. Het ging volgens hem om een nederzetting met een wal en grachten die dateerden uit de tweede helft van de zevende eeuw en de eerste helft van de achtste eeuw. Naast een brede gracht zijn er nog twee smalle grachten gevonden. In 1346 werd rond het terrein van de ringwalburg, waar zich nog steeds de oude kerk van Den Burg bevindt, een gracht gegraven waarvan het beloop te herkennen is tussen de twee concentrische straten rond het centrum.

2 min

Plattegrond van het terrein van de ringwalburg.

Archeologisch onderzoek tijdens de Tweede Wereldoorlog

Het eerste archeologische onderzoek in Den Burg naar de oorsprong van de nederzetting vond plaats tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Inselkommandant was K.H. Jacob Friesen, in het dagelijks leven een bekende Duitse archeoloog en directeur van het Landesmuseum in Hannover. Hij had de leiding over het onderzoek. De sleuven die hij liet graven in het park brachten een gracht aan het licht van ongeveer 9 meter breed. De vondst van vroeg middeleeuws aardewerk bracht hem tot de conclusie dat het om een Saksische burg ging. Er werden ook sporen van houten huizen, een lemen kelder en een put gevonden. Bijzonder is dat in 1943 nog een keer archeologisch onderzoek in het centrum van Den Burg plaatsvond, nu door de Duitse archeologe Clara Redlich. Zij onderzocht plekken in het centrum van Den Burg waarvan de toegang voor Nederlanders verboden was. Voor het leggen van kabels waren smalle sleuven in het park getrokken waardoor waarnemingen konden worden gedaan.

Archeologisch onderzoek na de oorlog

Na de oorlog zijn in het centrum nog vele malen archeologische onderzoekingen gedaan waardoor een beter beeld werd verkregen. Naast de brede gracht zijn nog twee smalle grachten gevonden. De breedste gracht is nu nog op één plaats te herkennen. Tegenover het Skoolglop, het steegje dat de Weverstraat met de Burgwal verbindt, is het wegdek verzakt. Mogelijk komt dit door inklinking van de gedempte gracht.

Oudste kerk op Texel

In de achtste eeuw werd binnen de ringwalburg een kerk gesticht, de oudste kerk op Texel. Niet lang daarna moeten ook de kerken van De Westen, Oosterend en De Waal zijn gesticht. Deze kerken zullen van hout zijn geweest en in de elfde en de twaalfde eeuw in tufsteen zijn herbouwd. Van het tufstenen kerkje van Den Burg zijn in 1952 resten gevonden.

Den Burg opnieuw versterkt

Door de Frankische overheersing van het gebied in het begin van de achtste eeuw komt er al snel een eind aan de bewoning van de burg. Pas in 1346 werd Den Burg weer een versterkte nederzetting toen een nieuw gegraven gracht een ruimer grondgebied omsloot. De nieuwe gracht heeft nog tot 1902 bestaan. Toen is hij drooggelegd en werden er huizen gebouwd. In de huidige bebouwing van Den Burg is nog steeds goed de onregelmatige cirkelvorm te herkennen die ontstond door de gracht van 1346.

Publicatiedatum: 23/06/2014

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.