2 min

De oude kerk

Op 16 december 1877 werd de nieuwe, neogotische kerk officieel ingewijd. Maar ook die kerk was geen eeuwig leven beschoren. Wegens ‘vermeende’ bouwvalligheid werd ook deze kerk tegen de grond gegooid. Onder het bewind van ‘kerkensloper’ ds. Stam kwam in 1966 een nieuw, modern en multifunctioneel kerkgebouw tot stand.

De toren van de voormalige St. Martinuskerk van Nieuwe Niedorp naast de moderne Fenix-kerk.

De oude toren

De achtereenvolgende kerken werden afgebroken maar die prachtige oude toren die waarschijnlijk nog uit het eind van de 15e eeuw dateert bleef staan. ‘Oude kerktoren’ zal wel de meeste gebezigde naam zijn. In elk geval verdween de naam St. Martinus. Vaak werden kerken na de reformatie ontdaan van hun katholieke heiligennaam. In steden probeerde men het met ‘Grote Kerk’ of met een popularisering van de oude naam. St. Laurentius werd Laurens, St. Jacobus werd Jacob en St. Martinus werd Maarten.

Maar Nieuwe Niedorp kreeg gewoon een ‘hervormde kerk’. Tot 2004. Toen stelde men voor de kerk een naam te geven. Het werd ‘Fenix-kerk’. Waarom zal mij altijd een raadsel blijven. De kerk heeft een gebrandschilderd raam met een fenix, het symbool van ‘uit de as herrezen’. Maar in Nieuwe Niedorp is nooit een kerk afgebrand! Wèl in Oude Niedorp maar die koppeling weet ik hier niet te leggen. Mijn voorstel was om uit cultuurhistorische maar ook religieuze overwegingen de kerk ‘Maartenskerk’ te noemen. Helaas …

Fenix-kerk met ‘Oude Toren’ in Nieuwe Niedorp.

Woorden van waarde

In de huidige Fenix-kerk worden sinds jaren avonden belegd onder de titel ‘Woorden van waarde’. Huub Oosterhuis, Willem Barnard, Harrie Kuitert, Frits van Exter, Seth Gaaikema en Kathleen Ferrier waren al te gast, vertelden over hun leven en werken en spraken over wat hen beweegt en drijft. Aan Seth Gaaikema vertelde ik de geschiedenis van het kerkgebouw en de oude toren. Hij kon zich volledig vinden in mijn voornemen om aan de gemeente Niedorp te gaan voorstellen de oude naam in ere te herstellen. Die naam doet recht aan het verleden, doet ons het heden begrijpen en zal in de toekomst vragen oproepen van mensen (vooral jongeren) die van het verleden geen weet hebben.

De 19e-eeuwse hervormde kerk van Nieuwe Niedorp.

Sloop van de 19e-eeuwse kerk van Nieuwe Niedorp.

‘Restant’ van mooiste dorpskerk van Nederland krijgt naam

Na vragen in de gemeenteraad besloot het college van B&W in 2011 de toren een eigennaam te geven en een informatiebord te plaatsen. Ondergetekende, steller van de vragen, mocht het bord onthullen met de informatie en de naam: ‘Maartenstoren’.

Auteur: Adriaan Rodenburg.

Publicatiedatum: 03/02/2011