3 min

Rorik de Noorman

Nadat Willibrord en Bonifatius hun kersteningswerk hadden verricht tussen 720 en 750, vielen de gewesten in het Noorden onder de heerschappij van Karel de Grote en zijn opvolgers. Maar zoals dat gaat met gebieden aan de grens van het rijk was het rijksgezag er niet al te sterk. En zo kon het gebeuren dat een Noormannenaanvoerder, Rorik geheten, een flink deel van het huidige Noord-Holland in zijn macht had gekregen.

Goederenlijst van het Kapittel van Sint Jan in Utrecht

Ook toen al gold, dat als je je vijand niet kon verslaan, je maar beter vriendschap met hem kon sluiten. En zo gebeurde: Rorik werd door de keizer benoemd tot diens stadhouder in onze gewesten. Dit betekende echter volledige zeggenschap voor de heidense aanvoerder en het ineenstorten van het systeem van kerken, parochies en daarbij behorende landerijen.

Toen Rorik het Walhalla was binnengetreden en zich bij zijn voorouders had gevoegd, was de aandacht van de keizer weer direct gericht op de tijdelijk verloren gegane gebieden. Maar ook de Kerk deed onmiddellijk een poging het oude bezit in handen te krijgen. Uit die periode is de zogenaamde Goederenlijst van het Kapittel van Sint Jan in Utrecht bewaard. Hierin wordt Keins voor het eerst genoemd, als Kinloson en Westerkinloson. Kinloson is een riviernaam en Keins zal dus wel aan twee kanten van dat water hebben gelegen.

Maria van Keins. Beeld: Flickr, Marjon, CC BY-SA 2.0

Aparte status

In de twaalfde en dertiende eeuw ging vrijwel alle grondgebied door overstroming verloren, op een klein puntje land na. Dit werd bij de parochie van Schagen werd toegevoegd, zij het met een aparte status. Keins kreeg (of had?) een kapel met een eigen pastoor en in de veertiende eeuw was er zelfs een school aan verbonden.

Wonderbaarlijke genezingen

Toen gebeurde er een wonder: tijdens een storm sloeg een beeld van Maria met kind van een Portugees schip los en spoelde aan op de dijk. Men spoelde het beeldje schoon met water uit een put, waarna er wonderbaarlijke genezingen met datzelfde putwater geschiedden … Het wonderdoende beeldje werd in de kapel geplaatst en er ontstond een ware bedevaart. In 1510 werd de kapel sterk vergroot en nam het belang ervan nog toe.

Hervormde geloof aangenomen

Maar aan alle goede dingen komt een eind en zo ook aan het openlijk belijden van het katholieke geloof, toen de pastoor van Schagen met de meeste van zijn parochianen het hervormde geloof had aangenomen. Bedevaart hoorde niet thuis in de nieuwe geloofsovertuiging en de kapel werd gesloten. Nadat het gebouw enkele tientallen jaren leeg had gestaan werd het afgebroken. Het beeldje leidde een zwervend bestaan en eindigde zijn tochten in het Westfries Museum in Hoorn, waar het in volle glorie valt te bewonderen.

Mariabeeld zonder wonderen

Pas in 1954 besloten enkele goede katholieken, waaronder de toenmalige pastoor van Schagen, om ter plekke weer een gebouwtje neer te zetten; niet op precies dezelfde plaats – daar staat tegenwoordig Hoeve Keins –  maar op de flank van de dijk, waar ook een put werd gemaakt. Nu staat er weer een Mariabeeld, zonder wonderen, in een kapelletje waar je helemaal tot rust kunt komen als het jachtige leven van tegenwoordig je even te veel is.
Lees meer over de Mariakapel.

Auteur: Frans Diederik.

Keins op de luchtfoto.

Keins op de luchtfoto.

Publicatiedatum: 28/01/2011