Toen in 1857 de pasgedempte Goudsbloemgracht een nieuwe naam moest krijgen, wisten de bewoners het direct. In een zelfgeschreven brief verzochten zij het Amsterdamse gemeentebestuur om de straat naar koning Willem I te vernoemen: Willemsstraat.

Dat verzoek was best bijzonder. In deze periode was het namelijk nog helemaal niet gebruikelijk om straten en pleinen de naam van vorsten of belangrijke personen mee te geven. Pas in 1839 zou in Amsterdam de Sofiabrug geopend worden, in 1840 gevolgd door de Willemspoort. De Willemsstraat was in 1857 de derde verwijzing naar Oranje in het Amsterdamse straatbeeld.

De feestelijke inwijding van de Willemsstraat op 24 augustus 1857

Gezien vanaf de Brouwersgracht door tekenaar J.G.L. Rieke,
Collectie: Stadsarchief Amsterdam.

De feestelijke inwijding van de Willemsstraat op 24 augustus 1857

Een nieuw straatnaambord

Het was de “liefderijke regeering van het huis van Oranje” die de Willemsstraters op het idee bracht. Op maandag 24 augustus 1857, de verjaardag van de reeds overleden koning Willem I, verzamelde een groot aantal straatbewoners en andere belangstellenden zich bij het hoekhuis Willemsstraat-Lijnbaansgracht.

Vol verwachting keken zij omhoog naar de gevel. Daar hadden bewoners van de straat ’s ochtends een nieuw straatnaambord bedekt met de oude naam, Goudsbloemgracht. Na een korte toespraak, hief een orkest het volkslied aan en mocht een van de aanwezige kinderen het oude straatnaambord met een koord wegtrekken. Van alle kanten klonk het: “Willemstraat! Leve de koning! Leve de burgemeester!”

De voormalige Goudsbloemgracht, zoals afgedrukt in het Overzicht der Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse (1852-1902).

Collectie: Stadsarchief Amsterdam

De voormalige Goudsbloemgracht, zoals afgedrukt in het Overzicht der Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse (1852-1902).

Oranjebolwerk

De Willemsstraat ontwikkelde zich in de tweede helft van de negentiende eeuw tot een heus Oranjebolwerk. Tijdens nationale herdenkingsdagen en Oranjefeesten versierden de bewoners de straat met papieren kroontjes, sparrengroen en kolossale erebogen. Ook namen de Willemsstraters samen deel aan de volksspelen elders in de stad, waar zij met het mastklimmen en boegsprietlopen mooie prijzen wisten te winnen.

Auteur: Anne Petterson

De gloednieuwe Willemsstraat, zoals afgedrukt in het Overzicht der Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse (1852-1902).

Collectie: Stadsarchief Amsterdam

De gloednieuwe Willemsstraat, zoals afgedrukt in het Overzicht der Vereeniging ten behoeve der arbeidersklasse (1852-1902).

Versiering in de Willemsstraat voor de inhuldiging van koningin Wilhelmina, september 1898

Collectie: Stadsarchief Amsterdam

Versiering in de Willemsstraat voor de inhuldiging van koningin Wilhelmina, september 1898

Publicatiedatum: 16/06/2011