Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Dan blokkeren we toch gewoon de deur?

De oude katholieke Ursulakerk in Warmenhuizen kwam na de reformatie net als zoveel kerken in handen van de calvinisten, de belangrijkste geloofsgroep in de Nederlanden. Maar in de loop van de tijd ontstond er een nieuwe stroming binnen het calvinisme: de remonstranten. Deze remonstranten kregen steeds meer aanhangers en invloed. Dit leidde tot hevige botsingen. Zo ook in Warmenhuizen. Hier werd in 1612 een predikant benoemd die remonstrantsgezind was. De oude calvinisten namen direct maatregelen.

De Oude Ursulakerk in Warmenhuizen in 1727 op een prent van Cornelis Pronk.

Beeld: Regionaal Archief Alkmaar.

De Oude Ursulakerk in Warmenhuizen in 1727 op een prent van Cornelis Pronk.De Oude Ursulakerk in Warmenhuizen in 1727 op een prent van Cornelis Pronk.

Remonstrantse prediker geweerd

De traditionele calvinisten waren helemaal niet blij met de remonstrantsgezinde prediker. Zij wilden niet dat er in hun kerk een predikant kwam die kritisch was over hun geloof. Boos blokkeerden zij de kerkdeur. Ze brachten nieuwe sloten aan en sloegen palen voor de deur. Die remonstrant kwam er niet in! De baas in het dorp, Willem Bardes, heer van Warmenhuizen, vond deze situatie belachelijk en wilde dat de kerk weer openging. De bezetters weigerden. Bardes voelde zich gedwongen de deur dan maar met geweld open te breken.

Mr. Willem Bardes, Heer van Warmenhuizen. Gravure van C.E. Taurel uit 1860.

Beeld: Regionaal Archief Alkmaar.

Mr. Willem Bardes, Heer van Warmenhuizen. Gravure van C.E. Taurel uit 1860.Mr. Willem Bardes, Heer van Warmenhuizen. Gravure van C.E. Taurel uit 1860.

Hollands compromis in de Oude Ursulakerk

Het lukte Bardes de deur open te breken, maar de weerstand tegen de nieuwe predikant bleef fors. Bardes kon niet anders dan van de nieuwe predikant af te zien. De problemen waren hiermee niet opgelost. Het bleef lastig een nieuwe voorganger te kiezen, omdat zowel de traditionele calvinisten als de remonstranten in Warmenhuizen goed vertegenwoordigd waren. Hierdoor kwam het dat zes jaar later, in 1618, het nog steeds onrustig was rondom de Oude Ursulakerk. De ruzie tussen de twee groepen liep zo hoog op dat de landelijke overheid zich met dit lokale geval ging bemoeien. Zij besloot het probleem op een karakteristieke manier op te lossen: op 16 november 1618 nam zij het besluit dat beide partijen dan maar om de beurt in de kerk een dienst moesten houden. Een compromis op z’n Hollands!

Auteur: Emmie Snijders.

 

Publicatiedatum: 04/06/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.