3 min

Culturele ambities in de buitenlucht lopen soms spaak op een gebrekkige technische uitwerking of een verkeerde materiaalkeuze. Een interessante glazen bekleding van een koepel op het Fort Asperen lag al na de eerste storm aan diggelen. En dat kunstproject heette nog wel ‘Gimme Shelter’. Het pas opgeleverde Romeinse fort ‘Castellum Hoge Woerd’ in De Meern lijkt wel van bordkarton gemaakt en zal de tand des tijds zeker niet doorstaan, laat staan een belegering door Batavieren.

De Nollen vanuit de lucht.

Totaalkunstwerk als trekpleister

Over De Nollen als totaalkunstwerk heb ik niets dan lof. Het lijkt er zelfs op dat dit geheel van techniek, schilderkunst, architectuur en landschap, begonnen in 1980, door het patina van de tijd juist aan kwaliteit heeft gewonnen. Nu nog het museum afmaken – een overtuigend ontwerp van de kunstenaar zelf – en dan is Den Helder een volwaardige culturele trekpleister rijker. Ik waag me niet aan een beschrijving en beoordeling van dit ensemble van Ruud van de Wint. Ik kan wel iedereen aanraden om eens aan een rondleiding mee te doen en je zult net zo verrast zijn als ik. Op De Nollen ben ik meer te weten gekomen over mijn eigen Keizerstraat. En dan kan mijn dag niet meer stuk.

De Nollen van Ruud van de Wint. Beeld: Projectdenollen.nl, foto R.W. van de Wint.

Konijnenfokkers

De echte kenners weten het vermoedelijk al maar ik kwam er ter plekke achter dat Ruud van de Wint een volle neef is van de eigenaar van de dierenhandel in de Keizerstraat op nummer 38 naast slager Goes. Beide broers Van de Wint – de vader van Ruud en de eigenaar van de dierenhandel – waren verwoede konijnenfokkers. De kunst is om ongebruikelijke kleurpatronen in de dieren te fokken. Deze achtergrond zie je ook terug in de schilderkunst van zoon Ruud met tegenstellingen in kleur eerder dan harmonieuze kleurschakeringen.

De Keizerstraat. Slagerij Goes is het vierde pand van links met slagersfiets en zonnescherm.

Van school naar huis liepen we in de Keizerstraat eerst naar slager Goes om ons dagelijks plakje paardenrookworst op te halen en daarna gingen we terug naar de dierenhandel Van de Wint om de kleine honden, katten, konijnen en cavia’s in de etalage te bekijken en de geplaatste tekst te ontcijferen. Er stond: ‘wees een dame en tik niet tegen de ramen’. Onze dwarse aanvulling lag voor de hand: ‘wees een heer en doe het nog een keer’.

Keizerstraat, etalage dierenhandel Van de Wint. Beeld: familiearchief Van Rossum.

Sterven voor de cultuur

Het waren ook konijnen die het oeuvre van Ruud van de Wint ondermijnden. Het landschap met objecten van 25 jaar noeste arbeid werd ondergraven door konijnen die nu eenmaal hun habitat hebben in deze ophopingen van duinzand en daar hun holen maken. De oplossing was hard en meedogenloos. Een fret werd de gangen ingestuurd, de konijnen vluchtten naar buiten en hun lot was bezegeld: zij stierven voor de cultuur. Ik moest even denken aan dierenhandel Van de Wint waar ook korte metten werd gemaakt met dieren die niet helemaal voldeden aan de verwachtingen van hun baasjes.

Herder op stap

Gelukkig was er een verhaaltje over dierenliefde toen we ons bezoek beëindigden. De herdershond van de kunstenaar had de gewoonte om af en toe op de trein te stappen en dan werd hij bij aankomst in een volgend station door de conducteur of andere bekenden weer terug op de trein naar Den Helder gezet.
In 2006 stierf Van de Wint in het harnas op zijn eigen domein in Den Helder Zuid en er was in de verre omtrek geen konijn te bekennen. Zelfs niet het mechanisch speelgoedkonijn met trommel dat Van de Wint bij de ingang had willen plaatsen met de tekst ‘Komt dat zien’.

Auteur: Hans van Rossum

Dit verhaal is eerder in ruwe vorm geplaatst op de site ‘Je bent Jutter als …’, een besloten groep op Facebook. Jutter is de bijnaam voor een (oud-)inwoner van Den Helder. In het najaar van 2016 verschijnt de verhalenbundel ‘Rentree Den Helder’ van Hans van Rossum als derde deel van een trilogie over zijn jeugd in die stad. Eerder verschenen ‘Retour Den Helder’ (2014) en ‘Rendez-vous Den Helder’ (2015), verkrijgbaar in de plaatselijke boekwinkels.

Publicatiedatum: 09/02/2016