2 min

Nederland grootste producent cocaïne

Nadat het in 1860 lukte om cocaïne uit cocabladeren te winnen, werden Bolivia en Peru de belangrijkste leveranciers voor de cocabladeren naar Europa. Nederlandse handelaren zagen hier hun kans en brachten eind negentiende eeuw cocabladeren uit Bolivia mee naar de kolonie Java, om daar plantages aan te leggen. Al snel steeg de productie en kwaliteit zodanig dat ze de Peruanen er uit konden concurreren. In eerste instantie werden de partijen coca geleverd aan Duitsland, maar in 1895 besluit de Nederlandse Koloniale Bank een fabriek op te richten in Amsterdam aan de Schinkelkade, waar in maart 1900 werd begonnen met de productie van zuivere cocaïne. Tien jaar later nam Amsterdam de positie van Hamburg als wereldhandelsplaats over.

Cocaïne. Bron: JLM Photography – https://flic.kr/p/8v76Rm

Vechtmachines in de Wereldoorlog

Tijdens de Eerste Wereldoorlog steeg de vraag naar cocaïne. Vreemd is dit niet, gezien de effecten die het gebruik op de soldaten had: zelfoverschatting nam toe, honger en angst namen af. Het cokegebruik maakte de soldaten tot vechtmachines. De NCF voorzag de meeste Europese landen in oorlog van het pepmiddel, en profiteerde zo van de oorlogssituatie. Omdat het poeder niet gesnoven kon worden in de loopgraven werden in Engeland tabletten gemaakt of de coke werd verwerkt in flesjes genaamd ‘Forced March’ waar de soldaten van konden ‘snoepen’. Het gebruik ervan werd zelfs vanuit de Engelse overheid gestimuleerd. Zo overtuigden ze iedereen van het thuisfront ervan dat het de beste manier was om je geliefde aan het front te steunen door zo’n flesje op te sturen!

Soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog kregen Forced March cocaïne tabletten voor geschreven. Bron: Wellcome Images

Nederlandse Cocaïnefabriek taboe

De rol die het neutrale Nederland tijdens de oorlog heeft gespeeld op het gebied van cocaïnehandel en -productie is voor veel mensen onbekend. Verandering hierin bracht het boek De handelsreiziger van de Nederlandse Cocaïnefabriek ,dat in 2009 verscheen. Schrijfster Conny Braam deed daarvoor onderzoek naar de Nederlandse Cocaïnefabriek en verstrekking van cocaïne aan soldaten, iets wat nog duidelijk taboe is.

Nederlandsche Cocaine Fabriek Nederlandsche Cocaïnefabriek (NCF) te Amsterdam. Uitbreidingsplan voor de fabriek van architect Hermanus Hendrikus Baanders uit 1902 voor de lokatie Eerste Schinkelstraat 30. In 1910 was het uitgegroeid tot de grootste cocaïnefabriek ter wereld en ter verdere uitbreiding werd aan de Duivendrechtsekade in Amsterdam een nieuwe productielocatie gevonden. Bron: Stadsarchief Amsterdam

Auteur: Saskia Groeneboer

Publicatiedatum: 21/01/2015