Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Brand in de molen

23 september 1983. Terwijl de bewoners van bovenmolen G zich opmaken voor een rustige vrijdagavond, ontwikkelt zich elders in de molen een binnenbrand. Het verslag van een indrukwekkende gebeurtenis.

Bovenmolen G getroffen door brand in 1983

Het is een mooie nazomeravond in de  Schermer.  Op Molendijk 8 zijn de bewoners, Dick en Yvonne Metselaar, rond 20.30 uur thuisgekomen van het werk. Na een lange werkdag kijken ze uit naar een rustige avond. De schemerlamp gaat aan, thee wordt gezet …

Boven op de roetzolder is er echter iets gaande wat voor een drastische wending gaat zorgen. In de klerenkast brandt nog steeds een lamp, die vanmorgen is vergeten. De urenlange hittestraling van de lamp doet uiteindelijk kleding vlamvatten. Een binnenbrandje ontstaat.

Bovenmolen G, rechts in beeld, maakte deel uit van de Noorderring. Deze foto dateert uit het begin van de 20ste eeuw, toen de molens nog in bedrijf waren. In 1928/29 namen drie elektrische gemalen hun taak over. ( glasnegatief: Museummolen, Schermerhorn)

Brand! Eruit!

Terwijl Dick en Yvonne genieten van de avondrust vreet op de bovenverdieping het vuur zich door de wanden heen en breidt zich uit. Het riet ‘van het westveld’ begint vlam te vatten.
Dick loopt naar de keuken om thee te pakken: “Ik kijk door het raam van de achterdeur en zie vlammetjes naar beneden vallen. Op hetzelfde moment wordt de voordeur opengegooid: ‘Brand, eruit!’ wordt er geroepen.”

De buren van gemaal Wilhelmina hebben de brand ontdekt en meteen wordt er alarm geslagen. ‘Als we buiten staan realiseer ik me dat er nog medicijnen in de molen liggen en die zijn van noodzaak. Ik ren naar binnen en in de kamer gaat een laatste blik door mijn woning. De rust is daar gewoon nog. En de brandende schemerlamp.’

De brand ontwikkelt zich snel naar boven in de molen. Het riet van de kap brandt weg, brandende bossen riet van het molenlijf komen naar beneden.
Na enige tijd staan vier Schermer-brandweerkorpsen het vuur te bestrijden. Met behulp van twee waterkanonnen lukt het goed om veel water in de kap krijgen. ‘De hittestraling was enorm; op de weg voor de molen kon je niet meer staan.’
Na een uur is het meeste vuur eruit en gaat de brandweer nablussen. Door de openstaande voordeur stroomt het water de molen uit. Tot ieders verrassing komt de kat nog levend en wel uit de molen gestapt.

Brand in de bovenmolen G

23 september 1983: Brandende bovenmolen G (foto: Kees Kramer, Schermerhorn, als ansichtkaart uitgegeven t.b.v. de herbouw)

De schade opnemen

De brandweer gaat de molen in, het eerste wat opvalt: de schemerlamp brandt nog. Boven in de molen worden de laatste kleine vuurhaarden gedoofd.

De schade aan de molen is natuurlijk aanzienlijk, maar niet overdreven groot. Er zitten nog steeds bossen riet op het molenlijf. De eiken balkenconstructies zijn zwart geblakerd , maar niet al te diep ingebrand. Aan veel balken is aan de buitenkant bijna niets te zien van de brand. Op de kapzolder en in de kap waar het vuur meer heeft huisgehouden, kunnen de rietlatten en spanten als verloren worden beschouwd.
De woning beneden vertoont alleen waterschade. De ruitjes in de ramen zijn gesprongen, maar de planten staan nog vrolijk op de vensterbanken. Het komt al met al best af.

Bovenmolen G na de brand

Bovenmolen G na de brand (foto: SSM)

In het voorjaar van 1984 begint de grote reddingsactie. Vele vrijwilligers slaan de handen ineen en gezamenlijk wordt bovenmolen G weer nieuw leven ingeblazen.

Kaart Schermer

Kaart Schermer

Tekst van F. Oudejans/ tekstbewerking : Tanja Schermerhorn
© Schermer Molens Stichting
QR: 9. Bovenmolen G.

Publicatiedatum: 26/02/2014

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.