Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Alleen ’s winters naar school

In de zomer werken op het land en in de winter naar school. Op 5 oktober 1921 werd de landbouwwinterschool door de Minister van Landbouw in de Haarlemmermeer geopend. De school huisde nog enige tijd in een lokaal van een openbare school in Nieuw-Vennep tot het schoolgebouw aan de Julianalaan in december 1922 klaar was. Van begin oktober tot eind maart zaten de leerlingen in de klas en in het groeiseizoen gingen ze op stage.

Amsterdamse stijl

Het gebouw van de Landbouwwinterschool aan de Julianalaan 46 te Hoofddorp is ontworpen door gemeenteopzichter en architect Johan Frederik Roelof Gevers (1883-1945), die in 1911 in dienst van de gemeente kwam. Hij had ook het uitbreidingsplan van 1912 gemaakt, toen de gemeente grond had gekocht voor dorpsuitbreiding. De Landbouwwinterschool kwam later ook in deze uitbreiding. De school was gebouwd in de zogenaamde Amsterdamse Stijl. Gebouwen uit de Amsterdamse Schoolperiode zijn vaak scholen. Door de plastische gevels is er weinig massiviteit in de gebouwen. Ze zijn groot, maar ogen toch menselijk. In de Julianalaan waren meerdere gebouwen in deze stijl gebouwd: niet alleen de Openbare School, die intussen lang geleden gesloopt is, maar ook woningen. De Julianalaan kreeg de naam ‘miljoenenlaantje’, omdat er op een bepaald moment de burgemeester, de gemeentesecretaris, de schooldirecteur en een notaris woonden.

Lesrooster

In het lesrooster werd zowel tijd besteed aan akkerbouw als aan veehouderij, waarbij er ruime aandacht was voor paarden. Dit kon ook niet anders gezien de grote hoeveelheid bedrijven die met paarden werkten in de Haarlemmermeer. Heel populair in zijn tijd was de veearts Dirk Willem Zuydam (1887-1967) die zich in 1914 in Hoofddorp vestigde. Hij was 32 jaar onafgebroken leraar aan de Landbouwwinterschool.

Landbouwschool aan ‘miljoenenlaantje’. Statig stond de Landbouwwinterschool in 1963 aan de Julianalaan in Hoofddorp. Beeld: collectie Henri Stroet.

Gemotiveerde leerlingen

De ambitie onder boerenzoons in de Haarlemmermeer om de Landbouwwinterschool te bezoeken, viel tegen. De ouders zagen het niet altijd zitten, want de kennis werd vanzelf en al doende van generatie tot generatie doorgegeven. Daar was geen school voor nodig, zo werd vaak geredeneerd. Dit betekende dat de leerlingen die de school wel bezochten ook gemotiveerd waren. Ze kwamen niet alleen uit de Haarlemmermeer of omgeving. Zelfs vanuit Groningen, Zeeland en de Zuid-Hollandse eilanden kwamen leerlingen naar de school. Het schoolhoofd regelde zo nodig onderdak. De leerlingen kwamen niet alleen naar de school omdat de school bekend stond om goed onderwijs, maar ook omdat het christelijk onderwijs was.

Beursval en groei

Na de beursval van 1929 ging het minder goed met de school. Het aantal leerlingen daalde en door de lage prijzen voor landbouwproducten kwamen veel boerenbedrijven in moeilijkheden. Jongens van 16 tot 20 moesten thuis zoveel mogelijk meewerken opdat er voldoende brood op de plank kwam. Na 1936 steeg het aantal leerlingen geleidelijk weer en in de oorlogsjaren vertoonde de school een plotselinge groei. De Duitse bezetter had arbeidskrachten nodig voor de Duitse landbouw en industrie. Om aan deze ‘Arbeitseinsatz’ in Duitsland te ontkomen, gingen veel jongeren de landbouwwinterschool volgen. Hiermee konden ze de dans in ieder geval tijdelijk ontspringen. De bezetters doopten de Julianalaan om in Schoollaan. In 1943 vorderden de Duitsers de school, waarna de lessen werden voortgezet in verschillende schoollokaaltjes.

Mechanisatie

In verband met de mechanisatie in de landbouw moest de school zich aanpassen. In 1965 werd het gebouw uitgebreid met een grote werktuigenhal en een kantine. In 1971 verdween het befaamde winterschool karakter van de school. Vanaf die tijd werd het de Christelijke Middelbare Landbouwschool genoemd. In 1974 volgde een fusie met de tuinbouwschool in Aalsmeer. Het christelijke karakter viel wel ook weg. Sommige boeren vonden dat niet leuk, maar een fusie was noodzakelijk om voort te kunnen bestaan als school. Nog heel wat jaren moesten leraren pendelen tussen Hoofddorp en Aalsmeer tot in 1991 het gebouw niet meer als landbouwschool werd gebruikt. In 1997 hervindt het gebouw na een langdurige verbouwing nagenoeg haar oorspronkelijke vorm en krijgt het een kantoorfunctie.

Auteur: Henri Stroet

Publicatiedatum: 03/03/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

1 reactie
  • Astrid Brongers schreef:

    Schiet me lek als het niet waar is, maar ik weet zeker dat veearts Dirk Willem Zuydam uit Hoofddorp de vader is van dierenarts Dirk Zuydam uit Voorburg. De laatste heb ik gekend in de jaren ‘ 70 ; ik kwam er als kind regelmatig over de vloer. Hij was toen al gepensioneerd, en woonde samen (of was getrouwd) met Lizzy Paula. Het waren allebei schatten van mensen.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.