Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

9 april 1591: loterij ten behoeve van het Dolhuis

Op 9 april 1591 stemde de Vroedschap van Amsterdam in met de organisatie van een openbare loterij, waarvan de opbrengst de uitbreiding van het Dol- of krankzinnigenhuis ten goede zou komen. De ltrekking vond plaats in 1592; een jaar later werd er een schilderij van gemaakt.

Nadat een jaar lang loten à zes stuivers waren verkocht, vond de trekking plaats op 14 augustus 1592; ze duurde een dag en een nacht lang. Op het schilderij zien we een grote menigte verzameld rond een hoog podium op de Kleine Groentemarkt aan de Oudezijds Voorburgwal, direct achter de Grote Vleeshal aan de Nes. Op het podium vindt de trekking plaats. Hoogwaardigheidsbekleders trekken lootjes uit twee manden, de een met een prijs, de ander met een rijmpje. De figuren in de nis boven het toneel verbeelden waarschijnlijk krankzinnigen.

De trekking van de loterij van 1592 ten behoeve van het Dolhuis. Schilderij door Gillis Coignet, 1593.

De trekking van de loterij van 1592 ten behoeve van het Dolhuis. Schilderij door Gillis Coignet, 1593. Beeld: collectie Amsterdam Museum. Het schilderij is te zien in de Hermitage aan de Amstel.

Uitbreiding veel later

Het in 1561 opgerichte Dolhuis was gevestigd aan de Kloveniersburgwal, toen aan de rand van de stad. Al spoedig bleek de behuizing te klein. Om het benodigde geld voor nieuwbouw binnen te halen werden loterijen georganiseerd, zoals die van 1591-1592, waarbij allerlei prijzen waren te verdienen. De gewenste uitbreiding van het Dolhuis zou overigens pas in 1617 gereedkomen.

Auteur: Maarten Jansen (Amsterdam Museum).

Publicatiedatum: 15/03/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.