Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Raadsel Het Blauwe Huis van Monet ontrafeld

"Zaandam is wel bijzonder opmerkelijk en er is genoeg te schilderen voor een heel leven, huizen in alle kleuren, molens bij honderden en verrukkelijke boten", schreef Claude Monet in 1871 aan zijn vriend en collega Camille Pissarro, tijdens een bezoek van vier maanden aan de Zaanstreek. In de tijd die de kunstschilder doorbracht in het gebied rond de Zaan schilderde hij ruim 25 schilderijen. Een van deze schilderijen is het blauwe huis aan de Hogendijk in Zaandam. Lange tijd was het de vraag of het huis echt blauw is geweest, of dat Monet zijn fantasie de vrije loop liet.

Over kleur valt veel te zeggen. In het bijzonder als het gaat om zo nauwkeurig mogelijk te bepalen wat de meest authentieke kleur is van een historisch pand. Niet voor niets spelen kleuren bij restauratie en renovatie vandaag de dag een cruciale rol.

Vooral als sprake is van belangrijk erfgoed wordt vooraf steevast uitgebreid kleuronderzoek gedaan, alvorens daadwerkelijk met schilderwerkzaamheden te beginnen. Ook de toegenomen belangstelling voor historische kleuren leidt tot meer onderzoek.

Claude Monet

De Franse impressionist Claude Monet verbleef van 2 juni tot 8 oktober 1871 in Zaandam en maakte 25 schilderijen. Replica’s hangen in het Monet Atelier ter plaatse.

Een week geleden verscheen in media in binnen- en buitenland het opmerkelijke bericht dat Het Blauwe Huis – in 1871 vereeuwigd door Monet – opnieuw wordt geschilderd.

Het huidige babyblauw van het rijksmonumentale kunstwerk te Zaandam wordt vervangen door het oorspronkelijke blauw. Maar had Monet wel een blauw huis voor ogen toen hij het gelijknamige schilderij maakte? Wat is de originele kleur geweest die de kunstschilder gezien moet hebben? Waarom was hij juist op deze plek?

Claude Monet, Het Blauwe Huis, 1871.

Frits Schuster

Frits Schuster, voormalig verftechnicus en vrijwilliger bij het Monet Atelier in Zaandam, geeft over dit onderwerp lezingen en leidt geïnteresseerden langs plekken waar de vermaarde Franse kunstschilder geschilderd moet hebben.

Schuster vond Het Blauwe Huis dusdanig interessant dat hij diepgaand onderzoek naar de kleur blauw heeft verricht. “Voor Monet was het een lievelingsschilderij omdat zijn vrouw en kind er op staan. Maar wat ging er dan mis dat er verkeerde kleuren blauw zijn gebruikt? Bovendien, je denkt in deze streek vooral aan Zaans groen. Heeft de kunstenaar een eigen afwijkende kleur bedacht? In de loop van de tijd zijn daarvoor allerlei plausibele verklaringen gegeven, zoals dat het huis in ‘Bremergroen’ is geschilderd dat later is úitgeblauwd”.

Microscopisch onderzoek

Schuster was 54 jaar actief in de verftechniek en werkte als chef in het keuringslab van de Zaanse Verffabriek. Hij controleerde als expert de dikte van de verf. “Die is van belang voor de kwaliteit van het schilderwerk, de houdbaarheid en het bepalen van de frequentie van onderhoud”.

Schuster wilde het aloude raadsel van Het Blauwe Huis oplossen en is daarbij naar eigen zeggen ‘tot het gaatje’ gegaan. “Met microscopisch onderzoek heb ik 54 verflagen bestudeerd. Van die lagen heb ik preparaten gemaakt en ze geteld. Van de preparaten maakte ik vervolgens plakjes die behandeld waren met epoxyhars. Allemaal nodig omdat de oude verflagen gekrakeleerd waren, bovendien waren ze vervuild. Bij onderhoud wordt normaliter de oude laag afgebrand maar dat was in dit geval niet mogelijk”.

Berekening

Door het aantal verflagen in verband te brengen met de leeftijd van het huis en het moment dat Claude Monet het schilderij maakte, kon Frits Schuster een berekening maken. “Ik kwam tot de slotsom dat de 46e laag blauw zou moeten zijn. Het was een wonder om te ontdekken dat mijn theorie klopte”.

Bron: Monumentaal

Publicatiedatum: 22/07/2022

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.