3 min

De leste boer van Grootebroek

Jan Kraaij zwaait de voordeur open en nodigt ons binnen. De deur met dubbele deurroosters en vier kleine maar knalrode deurkussens met een bovenlicht waarin in glas-in-lood het wapen van Grootebroek prijkt (een boom met drie sterren) voert naar de gang die uit louter beige kleurig houten schot bestaat met overal deurtjes van bovenkastjes en deuren. Als lambrisering is het houten schot vanaf ongeveer een meter hoogte gemarmerd. Door de tijd is het marmermotief vervaagd als het patroon in de pels van een oude sneeuwpanter. Dat begint meteen al goed. Anita Weel en Jan vertellen in de oorspronkelijke woonkamer honderduit over hun stolp die ze in 2007 kochten van de erfgenamen van de leste boer van Grootebroek: Sijvert Noordeloos. Jan vertelt dat hij al als scholier van het Marcuscollege er van droomde ooit deze stolp te kopen. Toen hij en zijn vrouw Anita zes jaar geleden door de voordeur de gang inliepen was Jan meteen verkocht. Anita moest hij nog overtuigen, maar toen ze een paar dagen later met het hele gezin de stolp van de overkant bekeken, brak het ijs, want hun jongste dochter stak de armen in de lucht en riep: “Het is naast een snackbar!”

Stolpboerderij Grootebroek.

Zorg met paardenliefde

Anita gaat pas echt om als blijkt dat haar liefhebberij achter de stolp officieel voortgezet kan worden. Haar paarden verhuizen mee, maar zijn er niet alleen voor het plezier, want met de dieren geeft ze met veel toewijding aangepaste paardrijlessen aan mensen met een beperking. Het rijksmonument bevalt ze 200%, hoewel ze in het begin wel even door de zure appel heen moesten bijten, want er was een hoop op te ruimen uit de nalatenschap van het rijke boerenleven. Onder andere een potstal van 50 tot 80 centimeter dik, zo’n beetje verdeeld over het hele vierkant. En dat telt al gauw zo’n 7 x 9 meter! Daarna volgt het bewoonbaar maken in opvolgende fasen en uiteindelijk de start van de restauratie in 2011. Over de rijksbijdrage zijn de bewoners niet ontevreden, maar daarnaast is het nu ook weer niet bepaald riant te noemen. Jan en Anita zijn blij dat ze de tijd hebben genomen voor overleg, het bepalen van wensen en mogelijkheden en voor de financiering.

De verbouwing van de stolpboerderij in Grootebroek.

Sint Maarten

Schier alle aspecten van de landelijke bouwkunst liggen in deze stolp voor het oprapen. De woonkamers zijn een feest van houten schotten, plafonds en (bedstee- en kast)deuren, terwijl het daglicht gemoedelijk door ruime ramen (twee aan twee in elk van de drie kamers) naar binnen valt. Het kwart van het vierkant waar de keuken is gesitueerd krijgt daglicht uit drie hoog in het puntdak geplaatste vensters. De rest van de stolp is een groot avontuur. Het vierkant (7x9m!) is hoog en telt ‘slechts’ vier stijlen. Het toont daardoor zeer ruimtelijk en is bovendien buitengewoon degelijk geconstrueerd. Via een keldertje met een geklampt deurtje gaat het over de lange regel met ondertussen ander gebruik van slaapkamers via de oude bedstede van de knecht en zijn ernaast getimmerde kast naar de korte regel. Via de gang en de statige voordeur verlaten we deze stolp met gedeeltelijk verhoogde zijmuren om meer woonruimte te creëren en de status te verhogen. De stolp was ooit twee maal burgemeesterwoning, vandaar. Een houten topgevel doet de rest. De gevelsteen met een afbeelding van Sint Maarten is een kostelijk, haast exotisch bouwdetail, dat met smart wacht op een likje verf.

Dit verhaal is geschreven door Willem Messchaert voor de Boerderijenstichting Noord-Holland Vrienden van de Stolp. www.boerderijenstichting.nl

Publicatiedatum: 10/07/2013