Koevlak en 't Wed: recreatie voor iedereen

Koevlak en ’t Wed: recreatie voor iedereen

De politieke en economische veranderingen eind 18e eeuw leidden tot een pleidooi om ‘de woeste gronden in de Kennemerduinen ten voordele der Republiek te bereiden’, ofwel geschikt te maken voor landbouw. Veel andere namen (vooral rond de Hazenberg) herinneren aan die tijd: Koevlak is er daar één van. Dit gebied dankt zijn naam aan het feit dat het in het begin van de vorige eeuw sterk beweid werd door het rundvee van het Middenduin, maar ook Schapenkamp, Bokkendoorns, Kaasvlak, Ezelenwei, Lammetjeswei etc. Het was niet gemakkelijk om te ‘boeren’ op de stuivende duinzanden. Rond 1870 waren van deze enthousiast begonnen ondernemingen dan ook alleen boerderijen, een schaapsherderwoning en de veldnamen over.

2 min

‘T Wed

Het zijn de drie speelvijvers -het Spartelmeer, ’t Wed en de Oosterplas- die verreweg de grootste aantrekkingskracht uitoefenen op de recreatie-zoekenden in het Nationaal Park. Het zijn ondiepe plassen met een oppervlakte van 9 tot 9 ha, omgeven door een breed zacht glooiend zandstrand. Door hun geringe diepte zijn de speelvijvers een veilige speelgelegenheid; daar waar het water dieper wordt dan een meter drijft ter waarschuwing een reeks bebakeningstonnen.

De aanleiding tot het graven van de eerste speelvijver, het Spartelmeer, vormden de moeilijkheden bij de bewaking van het grote Vogelmeer. Toen dat pas gegraven was, waren de oevers niet geheel onbegroeid en werd dit meer door velen beschouwd als ideale gelegenheid tot strandvermaak, vooral als het aan het zeestrand te koud werd. Toch kon het betreden van de oevers niet worden toegestaan, anders zou er niets terecht komen van de ontwikkeling tot een speciaal reservaat voor vogels en moerasflora. Noch bordjes, noch prikkeldraad (de nieuwere ideeën omtrent de juiste wijze van bescherming hadden nog geen ingang gevonden), noch extra bewaking hadden het gewenste resultaat. Het was het protest van een van de overtreders, dat de aanleiding werd tot het graven van een meer bestemd voor de jeugd. Het succes van deze maatregel overtrof de stoutste verwachtingen. De verbodsbordjes, de prikkeldraadafrastering en de bewakers rond het Vogelmeer konden verdwijnen en plantengroei en de dierenwereld konden zich eindelijk ongestoord ontplooien.

Ingang Koevlak in vroegere tijden.

Spartelmeer als bliksemafleider

Toen bleek hoe sterk het Spartelmeer werkte als een soort bliksemafleider, was dit een goeie aanleiding tot het graven van twee extra speelvijvers. Dat werden ’t Wed (gegraven in de jaren ’50) bij de ingang Koevlak en de Oosterplas op korte afstand van de ingang Bleek en Berg. De plassen liggen alle drie in een groot speelterrein en kunnen op drukke dagen ieder aan ruim 4000 personen recreatiegenot verschaffen.

Overigens is het zand dat vrij kwam bij het afgraven van het ’t Wed, gebruikt voor de aanleg van Schalkwijk in Haarlem.