Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Krakers in het Fort aan den Ham

April 1985. Het honderd jaar oude fort, aan Busch en Dam 13, Uitgeest randje Krommenie, lag er verlaten bij. Verlaten door soldaten die het land bewaakten gedurende beide mobilisatie periodes 1914-18 en 1940. Na de oorlog gebruikt als munitieopslag en bewaakt door fortwachter Boon die met zijn gezin in de fortwachterswoning op het voorterrein woonde tot eind 1984. Fortwachter Boon woonde inmiddels in Krommenie. De woning was leeg, sanitair gesloopt, dichtgetimmerd.

Eenvoudig gekraakt, maar vervallen

De ideeën van de kraakbeweging in Nederland waren populair in die tijd. Een groep omwonenden rond Krommenie kon het sloopwerk van defensie niet aanzien. Volgens hen verkeerde het huis nog in prima staat en een aantal van hen, waaronder Krommenier Piet Eikel, bracht op vrijdag 19 april inboedel naar binnen om de woning voor sloop te behoeden en wellicht te bewonen en daardoor te behouden. Een eenvoudige kraak, want de sleutel van de voordeur stak nog keurig in het slot. Bij de eerste sloopactie van defensie waren ramen ingeslagen en vloeren stuk gezaagd. Gas, water en elektriciteit waren afgesloten. De krakers barricadeerden de ramen en deuren en gingen het weekend in.

Defensie had duidelijk een andere mening over bewoning. Veiligheidszone A is verboden voor burgers. Er zou munitie in het fort liggen. De munitie ging echter naar een centraal depot en het fort zou later opgeheven worden. Opknappen zou 70.000 gulden kosten en dat zou voor die paar jaar maar weggegooid geld zijn.

De fortwachterswoning in april 1985. Foto: Fred Braaksma.

Piet Eikel wordt uit de woning gezet

Toen Piet Eikel die maandag in de woning was kwamen twee slopers om het werk af te maken. Piet stelde zich voor als nieuwe bewoner waarop beide heren vertrokken. Een paar uur later waren ze terug. Ditmaal in gezelschap van een aantal marechaussees met het dringende verzoek om toch maar te vertrekken. Piet zat er al het hele weekend en had daar geen trek in. Assistentie werd per mobilofoon ingeroepen, waarna Piet werd gesommeerd om te vertrekken. Weer weigerde Piet. Hij vroeg of ze een gerechtelijk bevel tot ontruiming hadden. Dat was er natuurlijk niet. Wat Piet betrof mocht het op een gerechtelijke procedure aankomen. Na enig vriendelijk praten raakte het geduld van de militairen op. Een heftige discussie ontstond en een breekijzer werd gepakt om de deur in te slaan. Inmiddels waren er tal van mensen op het gebeuren afgekomen. Op gevaar af weggesleurd te worden, koos Piet eieren voor zijn geld, pakte de sleutel die hij om zijn nek had hangen en opende de voordeur. De slopers konden hun werk hervatten en met een kettingzaag werden nog meer vernielingen aangericht en dakpannen verwijderd om bewoning onmogelijk te maken. Piet bleef teleurgesteld buiten achter. Er werd natuurlijk wel proces-verbaal opgemaakt.

Piet Eikel in 2011. Foto: Fred Braaksma.

Een potentieel monument tegen de grond

De Kraakbond Zaanstreek ging uitzoeken of deze ontruimingsactie wel rechtmatig was. Normaal is een bevel van de rechter nodig maar in het geval van militaire objecten zou dit wel eens anders kunnen zijn. De heer Stend uit Krommenie wilde nog een brief schrijven aan de minister van defensie met het verzoek om de fortwachterswoning te kopen of huren. Een schitterende plek om te wonen aan de Busch en Dam. Het mocht niet zo zijn. Binnen luttele uren werd de hele fortwachterswoning, die momenteel een monument zou zijn binnen de Stelling van Amsterdam (UNESCO Werelderfgoed), met groot materieel met de grond gelijk gemaakt.

Het fort vandaag

Wat momenteel rest (anno 2014) zijn een kerstboom en twee appelbomen van de Fam. Boon op het voorterrein. Het fort staat nog in volle glorie. Willem Boon, zoon van de voormalige fortwachter, woont in Krommenie en is vrijwilliger bij Stichting Fort aan Den Ham, die het fort heeft omgebouwd tot militair museum. Piet Eikel woont op 200 meter afstand van het fort en komt nog wel eens langs.

Publicatiedatum: 14/02/2014

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.