3 min

Het klinkt tamelijk treurig: de meest oostelijke grens van Noord-Holland ligt bij De Dode Hond. Een onbewoond eilandje in het Eemmeer. Hier ontmoeten de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht elkaar.

De Dode Hond is ontstaan bij de inpoldering van Zuid-Flevoland. Voordat de Afsluitdijk de Zuiderzee van de Waddenzee en de Noordzee afsloot, kon het hier behoorlijk spoken. Ga maar na: de dijk bij Eemnes werd in januari 1916, na de beruchte Zuiderzeevloed, over een lengte van dertig meter weggespoeld. Op tal van plaatsen rond de Zuiderzee moesten mensen en vee naar hoger gelegen gronden zien te vluchten. Deze ramp was de aanleiding de Afsluitdijk aan te leggen. Hiermee werd de Zuiderzee getemd tot IJsselmeer.

Onbereikbaar voor wie geen boot heeft, ligt in de verte het eilandje De Dode Hond. De meest oostelijke punt van Noord-Holland. Hier gezien vanaf de dijk bij Blaricum, bij een vogelkijkhut.

Bagger

Bij de aanleg van de dijk rond Zuidelijk Flevoland, omstreeks 1964, is in het Eemmeer een eilandje ontstaan uit bagger. Volgens een van de verhalen is dat eilandje genoemd naar een hond die er door de inpolderaars van Zuidelijk Flevoland is begraven. De burgemeester van Bunschoten, Melis van de Groep, vertelde echter in een column op zijn website, dat hij van zijn grootvader, een visser, gehoord heeft dat het ging om de hond van een baggeraar. Die hond zou over een loopplank naar het opgespoten eilandje zijn gelopen en na een sprong in het drijfzand zijn verdronken.

De schipper had nadien die plaats op zijn kaart aangeduid als ‘dode hond’ en dat zou door Rijkswaterstaat als naam van het eilandje zijn overgenomen op de officiële kaarten. Je ziet De Dode Hond, over de A27 naar Flevoland rijdend, vanaf de Stichtse Brug aan de rechterhand liggen. Een groene oase in het blauwe Eemmeer.

Wildernis

De Dode Hond is, zegt secretaris C.V. Koolmees van de Stichting Behoud de Eemvallei, eigenlijk een wildernis. Je kan er gewoon heenvaren en aanleggen. Aan de zuidoever van het eiland is een steiger. Hoe groot het is? Kees Koolmees heeft de omvang gemeten op Google Earth en komt op 870 lengte bij een breedte van ruim 400 meter. Dit eilandje, dat tot de gemeente Blaricum behoort, heeft zich ontwikkeld tot een natuurgebied. Aan de oevers van het meer herinneren zeedistels aan de tijd dat hier nog de zoute Zuiderzee klotste.

Op het vrijwel ontoegankelijke eiland met zijn wilgenbosjes, moerasvegetatie en slikranden laten allerlei vogels van zich horen. Staatsbosbeheer spreekt van waterrallen, rietzangers, verschillende eenden- en weidevogelsoorten en natuurlijk meeuwen. Er scharrelt soms ook een ree rond, vermoedelijk aan komen zwemmen van het vasteland.

De Goyergracht, de grens tussen de provincies Noord-Holland en Utrecht, loopt van Blaricum naar het Eemmeer in de verte. Links Noord-Holland.

Natura 2000

Het meer waarin De Dode Hond ligt, is door het Rijk aangewezen als Natura 2000-gebied. Dat wil zeggen dat het behoort tot een netwerk van natuurgebieden die vanuit Europees gezichtspunt zo belangrijk zijn, dat de flora en fauna er duurzame bescherming verdienen. Het beheer wordt daarop afgestemd.

Vanaf het vasteland biedt de door Staatsbosbeheer opgetrokken vogelkijkhut De Natte Hond vanaf de oever van het Eemmeer zicht op bergeenden, kieviten, meerkoeten en tal van passerende en fouragerende andere vogels. Een bijzonderheid is, vertelt de Kees Koolmees, dat er vlakbij De Dode Hond een eilandje is ontstaan waarop zich sterns hebben genesteld. Er is, kortom, volop leven op en rond De Dode Hond, het meest oostelijke puntje van Noord-Holland.

Jan Maarten Pekelharing

Publicatiedatum: 13/10/2017