2 min

Fritz Abel

De houten blokhuizen waren een ontwerp van de Duitse architect Fritz Abel. Qua vormgeving viel Abel terug op de oude Noorse bouwtrant. De blokhuizen, vervaardigd in de timmerfabriek van de Duitse firma Christoph & Unmack uit Niesky-Oberlausitz in Opper-Silezië, werden op modern-industriële wijze gefabriceerd. De montagewoningen van geïmpregneerd grenenhout kwamen op een stenen voet te staan. De onderdelen werden genummerd, het huis gedemonteerd en als bouwpakket naar bouwplaatsen in alle werelddelen verzonden.

‘Een der mooiste buitens in het bosch van Heiloo’, dat in juli 1944 werd gesloopt. Bron: Regionaal Archief Alkmaar. Foto: H. Kleef.

Prefab

Voor het transport van de bouwelementen naar Heiloo had de familie Van Foreest de plaatselijke timmerman/aannemer Jan Rus in de arm genomen. Rus stortte ook de fundering waarop vervolgens met de hulp van Duitse monteurs de houten onderdelen in elkaar werden gezet. Jan Rus en zijn helpers Jan Hommes, Jan Bolten en Nic de Zeeuw verzorgden ook de verdere afbouw en installatiewerkzaamheden. Na vier maanden hard werken konden de nieuwe eigenaren hun kapitale Noorse blokhuis betrekken.

De familie A.E. de Lange-Van Foreest betrok Blockhove en de weduwe Reynvaan met haar vier kinderen en een Duitse dienstbode het blokhuis De Lutine (tegenwoordig alleen ‘Lutine’). De naam had mevrouw Reynvaan zelf bedacht. Het was een samentrekking van de voornaam van haar man (‘Lu’ van Louis) met die van haar zelf (Tine van Martine). Tevens verwees het naar het schip ‘de Lutine’ dat in 1799 onder Terschelling is vergaan met een goudschat aan boord. Voor weduwe Reynvaan waren haar kinderen de goudschat die overbleef van haar huwelijk met Louis.

Het blokhuis De Lutine op het landgoed De Nijenburg te Heiloo, omstreeks 1925. Bron: Regionaal Archief Alkmaar.

Rijksmonumenten

Door heel Nederland zijn verspreid nog enkele tientallen houten huizen van Christoph & Unmack te vinden. Dat vier van die huizen geconcentreerd waren in Heiloo is geen toeval. Herpert van Foreest heeft enige tijd als commissaris deel uitgemaakt van de firma C&U.

Nu, 85 jaar na de oplevering, prijken Lutine, De Specht en het huis van Stet vanwege hun grote cultuurhistorische waarde op de lijst van Rijksmonumenten. Naar Blockhove zal men vergeefs speuren. Dit fantastische bouwwerk aan de zuidrand van Alkmaar lag in het schootsveld van de Duitse verdedigingswerken en werd in juli 1944 op last van de Räumungskommissar geheel afgebroken.

Auteur: Jan van Baar

Publicatiedatum: 24/03/2011