Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Bergen: boterham met zand

Gids Jan van Assem is een geboren Schoorlaar die lang geleden zijn thuis in Camperduin gevonden heeft. Hij vertelt graag over de geschiedenis van zijn woonomgeving.

Jan van Assem op de Hondsbossche.Jan van Assem op de Hondsbossche.

Jan van Assem: “We hebben hier eigenlijk drie dingen bij mekaar: de duinen, het strand en de polder. Ik hou van dit gebied. Sinds 1980 woon ik hier in Camperduin. Ik heb me verdiept in de geschiedenis en ik vind het steeds mooier worden. Je hebt hier prachtige plekken. Ik kan er een hoop over vertellen.”

Bescherming tegen zee

“De Hondsbossche Zeewering geeft een beetje bescherming tegen de zee. Deze dijk is gemaakt vóór 1800, toen zijn de eerste dijken aangelegd. Voor die tijd had je een kilometer in zee ook een duinenrij, een duinenreep. In de polder achter deze dijk zijn de putten, ontstaan door kleiwinning. Dat is een hele mooie polder. Het was vroeger eigenlijk een waddengebied , net als Balgzand tegenwoordig. Je zou dat niet zeggen als je over de dijk kijkt: wat een uitzicht, wat een kerk en wat een woningen d’r nu allemaal staan. Maar vóór 1500 was de Zijpe er nog niet en hadden we daar toch echt een moerasgebiedje.”

Zand waait overal

“Vooral op Camperduin hadden ze erg veel zand van die duinen. Ze aten eigenlijk elke dag boterham met zand, want overal waait het tussendoor. Dat hele fijne zand heb je constant, je ligt erop in bed. Die zandstrook was eigendom van een zekere graaf Floris. Die hebben ze onteigend, want hij wilde niet meewerken. Maar er moest toch een versteviging, een dijk komen.”

Nieuwe duinen maken

“Het zand konden ze niet zo snel verplaatsen zoals tegenwoordig met vrachtwagens en kranen, maar dat werd anders gedaan. Ze gingen met de boeren uit de omgeving, paarden en eggen, dat zand loswoelen met harde wind. En die harde wind waaide het zand netjes vanaf dat duin naar de nieuwe plaats waar ze allemaal windschermen hadden neergezet waar dat zand vast bleef liggen. Zo krijg je een nieuw duin. Dat duin is afgekleed met een laag klei, uit de putten vandaan. En toen nog met hout uit Noorwegen bekleed aan de buitenkant. Later waren dat besam-blokken uit België onder andere. Dan krijg je toch een vaste dijk. Zo is dat jarenlang gedaan.”

Zee stijgt tot het asfalt

“Als we een week harde storm hebben, dus wind vanuit het noordwesten, dan stijgt de zee in die tijd tot het asfalt. Dat is vijf meter, zes meter verschil. En als je er dan nog springtij bij krijgt, dat is twee meter verhoging, en een beetje storm, dan waait het water over de dijk heen. Jaren geleden is dat gebeurd, in 1921. Toen lag hier de Prince George. Dat schip is hier met een reden neergelegd. Hij moest naar Bremen worden gebracht, om gesloopt te worden in de haven. Een kapitein heeft hem hier express laten stranden. Hij is hier dus blijven liggen. En de verzekering? Die betaalde hem netjes uit.”

Publicatiedatum: 22/12/2010

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.