2 min

Toch is nooit duidelijk geworden wie dat vuur in 1928 heeft aangestoken. Er ging in ieder geval geen fakkeltocht vanuit Olympia aan vooraf, want die traditie kennen we pas sinds 1936. En tijdens de openingsceremonie van 1928 was er geen stoere atleet die met een brandende fakkel 46 meter naar boven klom om het vuur aan te steken. Integendeel: opeens kringelde er rook boven Amsterdam en dat was het dan. Een wereldberoemde traditie was zo geboren zonder al te veel gedoe.

Rook en vuur

Heel gek, want zo is het begin van één van de beroemdste gebruiken van onze tijd wel heel schimmig verlopen. Waarom had architect Jan Wils, die dit vuur heeft verzonnen om de Marathontoren een extra functie te geven, hieraan niet wat meer aandacht besteed? Over elke vierkante centimeter Olympisch Stadion had hij uitvoerig nagedacht, maar blijkbaar was dit niet belangrijk genoeg. Dat past simpelweg niet bij de intelligentie van Wils, maar gelukkig heeft hij zelf het antwoord gegeven.

Op 26 april 1926 schetste hij namelijk in Het Vaderland hoe hij de Marathontoren voor zich zag: “Ik stel me daarvan veel voor. Het wordt een heele ijle toren. Er boven komt een groote schaal, waarin overdag een rookpluim kan opstijgen en ’s avonds een vuurzuil.”

Opening overdag

Kortom: Wils dacht dus aan rook én vuur! En zo staat het ook in het officiële rapport van de Spelen van 1928: in de grote stenen koepel was overdag zwarte rook en ’s avonds vuur, om zo de plek aan te geven van de Olympische Spelen.

Aangezien het ontsteken tijdens de openingsceremonie in het daglicht plaatsvond, kunnen we er zelfs van uitgaan dat op dat historische moment alléén die rook was te zien. In Amsterdam is dus niet het olympische vuur ontstoken, maar de olympische rook!

Helaas weten we ook weer niet wie dan die olympische rook heeft ontstoken, dus er blijft veel onduidelijk. Op één ding na: waar olympisch vuur is, is ook olympische rook – in 1928 al helemáál.

Dit verhaal van sporthistoricus Jurryt van de Vooren werd eerder gepubliceerd op de website www.sportgeschiedenis.nl.

Olympisch vuur

Olympisch vuur

Publicatiedatum: 24/07/2012