Aanslag op het Bevolkingsregister in Amsterdam

Op 27 maart 1943 werden explosieven geplaatst in het Bevolkingsregister aan de Plantage Kerklaan, om de Duitse bezetter dwars te zitten bij de opsporing van joden, arbeidskrachten en verzetsmensen. Er ontstond een grote brand maar de compacte papiermassa’s van de bevolkingsadministratie gingen slechts ten dele verloren.

1 min

Verzet in de publiciteit

Zaterdagavond 27 maart 1943 werd het bevolkingsregister door vijf explosies grotendeels vernield. Doordat de inhoud van alle kaartenkasten op hopen was gegooid, kon de daarop volgende brand door te weinig zuurstof geen vat krijgen op het totale archief, zodat de uiteindelijke schade (15% ging verloren), minder groot was dan men had gehoopt. Toch had de aanslag een groot positief effect op het verzet in Nederland. In zijn ijver de daders snel te grijpen moest de bezetter toestaan dat de aanslag niet alleen in Amsterdam, maar in het hele land veel publiciteit kreeg. Men loofde tienduizend gulden uit om de daders te pakken.

Betrokken personen

Van degenen die nauw bij de aanslag waren betrokken bleven alleen beeldhouwer Gerrit van der Veen, dichter Martinus Nijhoff en Willem Sandberg, conservator van het Stedelijk Museum op vrije voeten. Op de afgebeelde prent van Aat Veldhoen zien we Willem Sandberg, die direct na de oorlog directeur werd van het Stedelijk Museum. Onder zijn leiding is het Stedelijk Museum uitgegroeid tot een wereldwijd hoog aangeschreven centrum voor moderne kunst.

Auteur: Maarten Jansen

Portret van jhr. W.J.H.B. Sandberg, door Aat Veldhoen.

Publicatiedatum: 15/03/2011

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.