Vrouwen in Verzet: Violette Cornelius en Gustave (Guusje) Rübsaam

Het verhaal van Violette Cornelius (Batavia, 1919) en Gustave (Guusje) Rübsaam (Amsterdam, 1917) begint vlak voor de oorlog in Amsterdam. Violette is fotograaf en Guusje studeert geneeskunde. Beiden zijn onderdeel van een bevriende kunstenaarsgroep, waar onder andere ook Gerrit van der Veen en Walter Brandligt deel van uit maken. Als de oorlog in 1940 uitbreekt, besluit een groot deel van deze vriendengroep zich te storten op het vervalsen van persoonsbewijzen: De Persoonsbewijzencentrale (PBC) is geboren.

>

Vrouwen in Verzet: Trien de Haan-Zwagerman

Trijntje Zwagerman (Trien) wordt geboren in 1891 in Hauwert, West-Friesland. Ze groeit op als jongste van zes kinderen in een arm boerenarbeidersgezin. Net als haar broer en zussen kan Trien wegens geldgebrek alleen de basisschool afmaken, maar ze is leergierig en krijgt nog een aantal jaar bijles van de plaatselijke dominee. Trien is monter en vrolijk, en raakt bevangen door het socialisme, mede vanwege haar socialistische verloofde Bart. Eenmaal getrouwd worden Trien en Bart lid van de Revolutionair Socialistische Partij (RSP), een door Henk Sneevliet opgerichte afsplitsing van de Communistische Partij Nederland (CPN). Door de internationale strijd tussen deze groepen kunnen de socialisten en de communisten elkaar niet luchten of zien.

>

Vrouwen in Verzet: Hanna Jacoba (Annie) Averink

Hanna Jacoba (Annie) Averink wordt in 1913 geboren in Enschede. Annie’s ouders scheiden als Annie nog jong is en Annie blijft bij haar moeder, die snel hertrouwt. Annie groeit op in een samengesteld gezin, waar ze zich niet altijd thuisvoelt. Als het gezin in 1926 naar Amsterdam verhuist gaat de jonge Annie – ze is dan pas dertien jaar – aan het werk. Annie’s moeder stelt voor dat Annie wat afleiding van haar vele werk kan vinden bij de Arbeiders Jeugd Centrale, de jongerenorganisatie van de socialisten. Maar Annie voelt zich meer aangetrokken tot de Zaaier, de communistische jongerenbeweging. Annie sluit zich aan en werkt jarenlang onvermoeibaar voor haar ideaal: het communisme inzetten om een beter leven te bieden aan lagere klassen.

>

Vrouwen in Verzet: Hendriek Breukelaar-Verburg

Hendriek Verburg wordt in 1905 geboren in het Noord-Hollandse dorpje Noord-Scharwoude. Ze is de dochter van Peter Verburg, de eigenaar van de conservenfabriek in het dorp. Als haar vader op jonge leeftijd sterft in 1924 neemt zij samen met een andere vrouw, mevrouw Edel, het roer over. Dat twee vrouwen een dergelijk bedrijf runnen is voor die tijd vrij uniek, en het zorgt ervoor dat Hendriek al op jonge leeftijd weet hoe ze een organisatie moet leiden. Als haar zus Grieke in 1930 overlijdt, trouwt Hendriek met Grieke’s weduwe, Harry, zoals wel vaker gebeurt in die tijd. Zo komt Hendriek in Haarlem terecht.

>

Vrouwen in Verzet: Annick van Hardeveld

Annick (Germaine Mathilde) van Hardeveld wordt in 1923 geboren in Amsterdam. Ze is het eerste kind van haar vader Jan van Hardeveld en haar Franse moeder Germaine Bertin. Een paar jaar later wordt nog een jongetje geboren: Yann Emile. Als de oorlog in mei 1940 uitbreekt is Annick zestien jaar en net begonnen aan de opleiding tot verpleegster bij het Rode Kruis.

>

Nieuwe inzichten tijdens ‘Promovendi op het podium’

Het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en Verzetsmuseum Amsterdam presenteren ‘Promovendi op het podium’, een lezingenreeks die recent onderzoek naar de Tweede Wereldoorlog belicht. Deze serie biedt verrassende historische inzichten van de nieuwste lichting historici verbonden aan het NIOD.

> 2 min

Noord-Hollandse oorlogsfoto’s in de prijzen gevallen

Op 4 mei wordt bekendgemaakt welke 100 foto’s door het publiek zijn gekozen voor de landelijke tentoonstelling ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 foto’s’. Alle provincies in Nederland hebben hier enthousiast aan meegedaan met foto’s van archieven en particulieren. Uit de door de provincies ingebrachte foto’s heeft een publieksjury, onder voorzitterschap van
Khadija Arib, de honderd foto’s gekozen. Het resultaat is een veelzijdige en intrigerende verzameling van foto’s en verhalen. 75 jaar na de bevrijding geven deze foto’s een uniek inzicht
hoe we vandaag de dag in Nederland naar de jaren van oorlog en bezetting kijken. Negen foto’s uit de provincie Noord-Holland zijn in de prijzen gevallen.

> 7 min

De bevrijding van de Zaanstreek in 3 beelden

Het fotomateriaal van tijdens de Tweede Wereldoorlog is schaars. Bij een zoektocht kwamen echter duizenden foto’s aan het licht, waarvan de meest beeldende foto’s een plek kregen in het zojuist verschenen boek ‘De Zaanstreek in Oorlogstijd 1940 – ‘45’ van Erik Schaap. Oneindig Noord-Holland sprak de auteur (per telefoon) over zijn zoektocht en vroeg hem foto’s uit zijn boek toe te lichten. De drie gekozen beelden brengen de bevrijding van de Zaanstreek op unieke wijze in beeld.

>

Bekendmaking WOII in 100 foto’s aangepast

Vanwege de Corona-crisis is besloten de bekendmaking van De Tweede Wereldoorlog in honderd foto’s en de opening van de tentoonstelling in het gebouw van Tweede Kamer op 30 maart geen doorgang te laten vinden.

> 2 min

Stem op de meest aansprekende oorlogsfoto’s

Welke foto’s uit onze provincie moeten volgens u onderdeel worden van een nationale tentoonstelling van foto’s uit de Tweede Wereldoorlog?

> 1 min