In een woning in de Haarlemse Raadhuisstraat is tijdens een verbouwing een zeldzame ‘moffenzeef’ gevonden. Met zo’n radioantenne konden de toenmalige bewoners zo ongestoord mogelijk naar verboden radiozenders luisteren.
>
1 min
Hoe zag kasteelterrein Oud Haerlem er in de middeleeuwen uit? Dat onderzocht bureau Saricon vorig jaar voor gemeente Heemskerk. In 2020 was al onderzoek gedaan, maar met nieuw veldonderzoek is het hele terrein in kaart gebracht. Ook zijn de resultaten tegelijk visueel geïnterpreteerd. Hierdoor is duidelijk geworden hoe het kasteelterrein eruit heeft gezien. Nergens in Nederland is een zo compleet en intact kasteel in de bodem bewaard gebleven.
> 2 min
In het recent verbouwde archeologisch depot van Amsterdam ligt het archeologische geheugen van de stad. Op deze plek hebben de Gemeente Amsterdam, afdeling Monumenten en Archeologie; Universiteit van Amsterdam, afdeling Amsterdam Centre for Ancient Studies and Archaeology (ACASA) en het Allard Pierson op woensdag 27 november een samenwerkingsoverkomst ondertekend. Het doel van de samenwerking is de resultaten van archeologische opgravingen en wetenschappelijk onderzoek met een breed publiek te delen.
> 1 min
Bij een opgraving in een winkelpand aan het Alkmaarse Ritsevoort stuitten archeologen op een opvallende zwarte grondlaag. Het bleek te gaan om de verkoolde resten van een grote stadsbrand uit 1517. Dat jaar werd het Ritsevoort in de as gelegd door een Fries-Gelderse roversbende onder leiding van Grutte Pier. Voor de Friezen was hij een nobele vrijheidsstrijder, voor de Hollanders een gewelddadige plunderaar. Wie was die Grutte Pier en wat deed hij in Alkmaar?
>De fossiele neanderthaler-wenkbrauwboog van ‘Krijn’, de eerste neanderthaler van Nederland, is een van de belangrijkste prehistorische vondsten van Nederland. Het versteende botfragment is uitermate zeldzaam, wetenschappelijk gezien van onschatbare waarde en een grote publiekstrekker. Daarom zijn de vinder ervan, amateur-paleontoloog Luc Anthonis, en het Rijksmuseum van Oudheden er ontzettend blij mee en trots op dat dit inmiddels iconische fossiel op 11 november 2024 formeel is overgedragen aan de rijkscollectie.
> 2 min
Bij het Regionaal Archief in Alkmaar is een bijzondere collectie opgedoken uit het begin van de jaren zestig. Hierin zit onbekend materiaal over de eerste vrouwelijke scheidsrechters in het Nederlandse voetbal. Het gaat om tientallen foto’s, notulen en zelfs een eigen tijdschrift van die scheidsrechters. Bij één van die vrouwen is thuis ook nog een plakboek uit die tijd gevonden. Sporthistoricus Jurryt van de Vooren onderzoekt dit materiaal, in samenwerking met het Regionaal Archief en Walburg Pers.
> 2 min
Nederland heeft drie archeologische voorwerpen officieel overgedragen aan Egypte: een shabti, een schildering en een gemummificeerd hoofd. De onrechtmatig uit het land uitgevoerde objecten konden worden geretourneerd dankzij onderzoek door diverse partijen. Alledrie zijn door hun houders vrijwillig afgestaan voor teruggave. Bij de overdracht op vrijdag 23 augustus waren betrokken de Nederlandse politie, het Openbaar Ministerie, de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed, het ministerie van Buitenlandse Zaken en een aantal Egyptische en Nederlandse deskundigen.
> 3 min
In 1981 vond een archeoloog een Romeinse panfluit bij Dorregeest, Uitgeest. Het was een bijzondere vondst, want de panfluit was uit één stuk gemaakt. Tot nog toe zijn in heel Europa slechts vier panfluiten gevonden uit de Romeinse tijd die van één plankje hout zijn gemaakt.
>Jutten, zoals het verzamelen van spullen die op het strand aanspoelen wordt genoemd, gebeurt al eeuwen op Texel. Zaken van waarde zitten daar zelden bij, maar hout kunnen de eilandbewoners altijd goed gebruiken. Wij spraken jutter Piet van Leersum over flessenpost, aangespoelde tv-toestellen en de sterke verhalen van het eiland.
>De ingrijpende werkzaamheden die deze zomer in De Nieuwe Kerk in Amsterdam plaatsvinden, worden zo uitgevoerd dat publiek kan meekijken. De acht metershoge zuilen van het ‘middenschip’ die langzaam zakken, krijgen een noodzakelijke herfundering. Een dergelijk groot karwei in de kerk is meer dan drie generaties geleden.
> 4 min
Wie was toch het meisje op de foto die was gevonden bij opgravingen aan de Groeneplaats in Den Burg? Archeologen van Archeologie West-Friesland stuitten daar in het najaar van 2017 op een ‘fotocliché’ (een drukvorm voor afbeeldingen) van een meisje in een matrozenpakje. Onlangs heeft Huis van Hilde de vondst in bruikleen gegeven aan het meisje op de foto. Hoe is zij uiteindelijk gevonden?
>De beroepsvereniging van archeologen in Nederland (BAN) is op dinsdag 2 juli 2024 opgericht. Het doel van de BAN is om een verdere professionaliseringsslag voor de werkenden binnen de Nederlandse archeologie mogelijk te maken, hun positie te versterken en hun belangen te bewaken.
> 1 min
In een volle zaal in Museum Kaap Skil op Texel presenteerde Thijs Coenen, maritiem archeoloog bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), dinsdag 30 juli de resultaten van het onderzoek naar het Palmhoutwrak.
> 3 min
Een bobbelkam, een hamerbijl, een stamper, zomaar wat voorbeelden van gereedschap dat de bewoners in de prehistorie gebruikten. Meestal waren deze werktuigen gemaakt van steen en hout, of van botmateriaal zoals een schouderblad van een rund of een stuk gewei van een hert. Maar een dissel gemaakt van walvisbot, dat is wel heel bijzonder en deze is nu te zien bij Archeologisch museum Baduhenna.
> 2 min
De Nationale Archeologiedagen op 14, 15 & 16 juni 2024 brengen het verleden tot leven met honderden activiteiten door het hele land. Ga underground bij de archeoloog en ontdek jouw geschiedenis!
> 3 min
De provincie Noord-Holland wil voorkomen dat Nederlands maritiem erfgoed verloren gaat en pleit bij partijen in de Tweede Kamer voor een nationale aanpak. De stroming in de Waddenzee verandert: diepe geulen verplaatsen langzaam en spoelen zo steeds meer waardevolle scheepswrakken weg. Als er nu geen actie wordt ondernomen, verdwijnen er binnen 20 jaar vele schatten uit de Nederlandse geschiedenis.
> 1 min
Tijdens het vervangen van de vloer in de Oudheidkamer in Den Burg op Texel, werd een opmerkelijke ontdekking gedaan: een eeuwenoude knikker en lepel kwamen tevoorschijn. Wat het nog interessanter maakt, is dat het museum na de renovatie een nieuwe tentoonstelling over speelgoed opent, waar de knikker perfect bij past.
> 1 min
Tot voor kort werd aangenomen dat binnen de gemeentegrenzen van Hoorn geen prehistorische resten aanwezig waren. Archeologisch onderzoek van Archeologie West-Friesland bij de voormalige hockeyvelden aan de Zonnesteen (voorheen Nieuwe Steen) heeft dit beeld voorgoed veranderd. In de Bronstijd, ongeveer 2000 tot 800 voor Christus (v. Chr.), woonden er al mensen in Hoorn. De vondsten wijzen erop dat Hoorn een veel oudere geschiedenis heeft dan voorheen werd gedacht. Deze ontdekking vergroot het begrip van de prehistorie in de regio en is een stap voorwaarts in het verder ontrafelen van de geschiedenis van Hoorn en West-Friesland.
> 4 min
Het begint met een verzameling scherven. Door passen en meten maken archeologen er weer een schotel of pot van. Maar dat het ook anders kan laten de cursisten van de zomerschool van kunst- en cultuurcentrum De Blauwe Schuit zien. In de zomerschool werkten de cursisten met het thema archeologie. Aan de hand van scherven uit het museum hebben zij inspiratie opgedaan voor hun schilderijen en tekeningen. De kunstwerken zijn nu te bewonderen in Archeologisch museum Baduhenna Heiloo in een speciale tijdelijke tentoonstelling.
> 1 min
Zodra Rijkswaterstaat (RWS) ergens een schep in de grond zet, kan er archeologisch onderzoek bij komen kijken. Zeker als men verwacht ter plaatse iets van historische waarde aan te treffen. Zoals bij de dijkversterking op Marken. Want aan de Zuidkade van het eiland zouden tot in de 18e eeuw drie ‘werven’ (bewoonde terpen) hebben gelegen.
> 4 min
