Duizelingwekkende lezing over de Gouden Eeuw
Fascinerend, spectaculair, duizelingwekkend, je hoeft het Westfries Museum niet te vertellen hoe je een lezing over de Gouden Eeuw moet verkopen.
>
2 min
2 min
2 min
De tulp: bewogen verleden van een bijzondere bloem
“Als de lente komt dan stuur ik jou, tulpen uit Amsterdam.” Wie kan er niet meezingen met dit bekende nummer van Herman Emmink uit 1957. Wist je trouwens dat het lied niet uit Nederland komt maar uit Duitsland? Hetzelfde geldt voor de ‘oer-Hollandse’ tulpen die niet in het wild uit de Hollandse kleibodem omhoog kwamen. De wortelen van de kleurige bloemen, waarvoor menig toerist naar Nederland afreist, liggen in de bergen van Kazachstan. De tulp heeft een lange weg afgelegd voor deze onlosmakelijk met Nederland werd verbonden en kent een veelbewogen geschiedenis.
>De Zaan als levensader voor de industrie
De Zaan stroomt meanderend van de Tapsloot bij Knollendam in het noordwesten naar het Noordzeekanaal bij Zaandam. De kronkelende waterloop met natuurlijk glooiende oevers en aftakkingen naar sloten en plassen in het omringende gebied, heeft grote invloed op het karakter van de Zaanstreek gehad. Door de rivier de Zaan heeft het laagland van deze streek zich, ondanks de nodige overstromingen, kunnen ontwikkelen van een drassig veengebied tot het oudste moderne industrielandschap van Nederland.
>Hofleverancier Otto’s in Broek op Langedijk
Piet Otto (1855-1940) begon als een marskramer met ambulante handel in schrijfwaren en papier maar ook koolmessen. Als jongeman trok hij er op de fiets en lopend vanuit Broek op Langedijk op uit naar onder andere Warmenhuizen, Schoorl, Bergen om zijn handelsproducten te verkopen.
>Handelen: snel drukken kon veel geld schelen
Altijd netjes in pak, met een stropdas voor. Zo zat Dirk Slot dagelijks in veilingbankje nr. 23, tussen 1943-1973. Hij was handelaar en trad daarmee in de voetsporen van zijn vader. Snel drukken kon veel geld schelen.
>De windhandel van 1720
“Achteruit!” De wachters van de schout brulden de woedende arbeiders toe. Glasscherven vlogen in het rond en er vielen rake klappen. Met geweld slaagden de Amsterdamse schout en zijn mannen erin om de arbeiders naar buiten te drijven. Het meubilair van het Engelsche Koffiehuis in de Amsterdamse Kalverstraat was kort en klein geslagen en de aanwezige actiënhandelaren waren er slecht aan toe. Ze waren mishandeld en erg geschrokken, maar door de tussenkomst van de schout en zijn wachters waren er tenminste geen doden gevallen. Deze rellen op 5 oktober 1720 maakten deel uit van de eerste grote internationale kredietcrisis. Dit arbeidersprotest werd de Actiepest genoemd, alsof ze vernoemd was naar de Zwarte Dood, door de snelheid waarmee ze zich verspreidde door het hart van de stad. De handelaren in actiën (aandelen) hadden de crisis veroorzaakt en werden daarvoor gestraft door de boze arbeiders. Het begon allemaal enkele jaren eerder in Frankrijk, waar één man bijzonder veel invloed wist te verwerven op de financiële markten.
>Westland: kaasventers uit Huizen
Door de komst van de Afsluitdijk in 1932 werd de Zuiderzee afgesloten en moesten vissers als Klaas, Gerrit en Lambert Westland uit Huizen hun netten neerleggen. Ze gingen op zoek naar een nieuw beroep. De drie gebroeders Westland besloten ieder voor zich kaas te gaan venten in het zuiden van het land.
>Doelestallen
Als rijpaarden na een lange rit in de stad kwamen, moesten ze verzorgd worden. Veel steden hadden een zogenaamde ‘paardenwed’: een drinkplaats voor de edele viervoeter. Maar ook de meeste koffiehuizen en eetgelegenheden hadden een uitspanning. Dit is een stal waar de paarden werden uitgespannen en ondergebracht voor verzorging. Tegenwoordig is een autoparkeerplaats een vereiste bij zo’n etablissement.
>