Wie kent nog de Breesaap? De opa van oud-premier Ruud Lubbers dreef er een uitspanning. Conny Braam schreef hoe haar voorouders zich in de Breesaap vestigden. Frederik Willem van Eeden bejubelde ruim anderhalve eeuw geleden dit ‘heiligdom der natuur’. En nu? Denderend verkeer. Een fabriek met de hoogste CO₂ uitstoot van het land. Wat is er met de Breesaap gebeurd?
>De Zaanstreek is het oudste industriegebied van Europa. Aan de oevers van de rivier de Zaan, de levensader van de streek, trekt de kenmerkende industrie zich de laatste jaren steeds meer terug. Leegstaande fabrieken worden gesloopt of krijgen nieuwe bestemmingen, met andere bewoners of gebruikers. Veel industriegebieden in Nederland maken zo’n grote ruimtelijke en sociale transitie door, maar nergens is die verandering zo goed zichtbaar als langs de Zaan. Uniek aan de Zaanstreek is dat lang niet alle bedrijvigheid verdwijnt, waardoor hier een bijzondere mix ontstaat van wonen en werken. Documentair fotografen Bert Verhoeff en David Galjaard tonen in 125 nieuwe werken een spannend tijdsbeeld van een streek in ontwikkeling.
>
2 min
In de Oudheid benoemden geschiedschrijvers plaatsen al om hun signature scent. En zo is ook de regio Noord-Holland voor de neus onmiskenbaar en uniek. Door tradities, fabrieken, geografische ligging en landschappelijke kenmerken, geurt deze provincie bijvoorbeeld weer anders dan Groningen.
>Heb jij ook zo’n hekel aan je wekker? Aan die dwingende stem die je met grof geweld uit je slaap haalt? Terwijl jij niets liever wilt dan je weer lekker omdraaien en verder dromen. Hoe ging dat vroeger eigenlijk? Hoe kwam je ergens op tijd toen er nog geen wekkers, horloges en laat staan smartphones bestonden?
>De Zaanstreek kent een zeer uitgebreide industriële geschiedenis en is daarmee één van de meest bekende plekken waar het Hollandse industriële erfgoed zijn sporen heeft achter gelaten. Het geheugen van de Zaanstreek is in het Gemeentearchief Zaanstad te vinden, waar boeken, tekeningen, verslagen, prenten, kaarten en foto’s over het gebied van vroeger tot nu verhalen. Hier een dwarsdoorsnede van de Zaanse industriële geschiedenis aan de hand van vijf waardevolle stukken uit het archief.
>De Zaan stroomt meanderend van de Tapsloot bij Knollendam in het noordwesten naar het Noordzeekanaal bij Zaandam. De kronkelende waterloop met natuurlijk glooiende oevers en aftakkingen naar sloten en plassen in het omringende gebied, heeft grote invloed op het karakter van de Zaanstreek gehad. Door de rivier de Zaan heeft het laagland van deze streek zich, ondanks de nodige overstromingen, kunnen ontwikkelen van een drassig veengebied tot het oudste moderne industrielandschap van Nederland.
>Ooit voorzien van duizenden draaiende molens, om vervolgens over te gaan op fabrieken aangedreven door stoom en pakhuizen. De Zaanstreek is het oudste industrielandschap van Europa.
>De Zaanstreek kan worden beschouwd als een van de oudste industrielandschappen van ons land. De molenindustrie was al in 1600 in volle gang. De industrialisering en de komst van de stoommachine zorgde voor veel verandering. Betekende dit het einde voor de windmolen?
>