Ligging en functie

Fort bij Hoofddorp is via de Geniedijk verbonden met Fort bij Aalsmeer en Kunstfort bij Vijfhuizen. Door de schaalvergroting van Hoofddorp kwam het forteiland in de tweede helft van de twintigste eeuw midden in het stadscentrum te liggen.

Ondanks de centrale ligging was het eiland nooit toegankelijk voor publiek. Het fortgebouw functioneerde lange tijd als munitiedepot en bood de laatste jaren onderdak aan de lokale schietvereniging. Het monument kwam in 1996 op de Lijst van UNESCO Werelderfgoed. “Een verborgen schat”, zo omschreven theaterproducent Femme Hammer en architect Serge Schoemaker het fort, toen ze in 2010 de eerste plannen maakten voor de herbestemming.

Stichting Fort van Hoofddorp

In 2015 richtten de initiatiefnemers Stichting Fort van Hoofddorp op, dat de financiering en ontwikkeling van het forteiland mogelijk maakte. Het initiatief kreeg financiële steun van de Provincie Noord-Holland, de Gemeente Haarlemmermeer en diverse culturele fondsen.

Een uniek fort

Fort bij Hoofddorp is één van de weinige forten binnen de Stelling van Amsterdam met twee verdiepingen. Het verdedigingswerk ligt, zoals de meeste forten, ingebed in het landschap en is bedekt met een aardlaag. Het fort bestaat uit een rijk labyrint aan ruimten: geschutsruimten, lokalen, gangen en nissen. Muren en gewelven van meters dik ongewapend beton moesten het fort beschermen tegen het vijandelijk geschut.

Het gebouw bezit twee vrijstaande hefkoepelgebouwen, die met het hoofdgebouw waren verbonden door ondergrondse gangen en tijdens de renovatie volledig zijn ontgraven. De oorspronkelijke gangenstructuur is bij de renovatie weer in ere hersteld. Hierdoor kunnen bezoekers nu -ondergronds- via de lange achtergang op de begane grond, naar de vrijstaande hefkoepelgebouwen en het terrein bovenop het fort.

Het fortgebouw is deels gerestaureerd en deels onaangetast gelaten. Nieuwe toevoegingen zijn door Serge Schoemaker strak vormgegeven en weloverwogen geïntegreerd, met een bewust behoud van de historische details en karakteristieke atmosfeer. De aanpak zorgt voor een levendige dialoog tussen verleden en heden, waarbij beide entiteiten elkaar versterken.

Wandelen

Aan het buitenterrein is een wandelpad toegevoegd, het ‘fortpad’, waarover bezoekers straks, vanaf het voorplein, omhoog kunnen lopen naar het hoger gelegen terrein: het terreplein. Hier heeft men uitzicht over de fortgracht en de Geniedijk. Tevens is hier plaats gemaakt voor een kleinschalig openluchttheater en ruimte voor een sfeervolle terrastuin.

Opening

De feestelijke opening van het fort moest in april door de coronamaatregelen worden uitgesteld. De opening zal nu later dit jaar plaatsvinden op 25 september. Tegen die tijd zal ook het buitenterrein zijn ingericht. De publieke ruimten zijn momenteel nog gesloten voor bezoekers, maar eten kan men al wel in het fort bij viskantine “Vis aan de Linie”. Naast een Viskantine (restaurant) is er een groot terras met winkel & ruimtes voor feesten/partijen.

Meer bezoekersinformatie: www.fortvanhoofddorp.nl
Meer over Vis aan de Linie: www.visaandelinie.nl
Meer over Serge Schoemaker Architects: www.sergeschoemaker.com

 

Bron: Stelling van Amsterdam

Publicatiedatum: 31/07/2020