2 min

De reformpedagogen streefden naar een integrale opvoeding met aandacht voor lichamelijke en kunstzinnige ontwikkeling. Getroffen door het leed van de Eerste Wereldoorlog, waren ze principiële voorstanders van het pacifisme. Net als Comenius pleitten ze voor wereldvrede.

In deze tentoonstelling komen vijf reformpedagogen en de door hen geïnspireerde onderwijsrichting aan bod: Maria Montessori, Peter Petersen (Jenaplan), Helen Parkhurst (Dalton), Célestin Freinet en Rudolf Steiner (Vrije School).

Zij formuleerden ideeën van Jan Amos Comenius (1592-1670) over bijvoorbeeld zintuiglijk leren opnieuw. Deze pioniers streefden naar een betere, vreedzame wereld en wilden dit via het onderwijs realiseren. Zij gingen in tegen de oude leer- en luisterschool met teksten stampen, strenge discipline en frontaal onderwijs. Het kind moest centraal staan in plaats van de leerstof. Het onderwijs moet zich aan het kind aanpassen en niet andersom. Zo komen ook de lichamelijke en de creatieve ontwikkeling aan bod. Juist door de zintuiglijke activiteiten die kinderen zelf ontplooien, verwerven zij kennis en inzicht. Vandaar dat hun onderwijsmateriaal actief, speels en uitnodigend is.

Drie belangrijke reformpedagogen: Maria Montessori, Rudolf Steiner en Peter Petersen. Foto: Comenius Museum.

Topstukken van de expositie zijn vier boeken van Comenius uit het bezit van Maria Montessori en Peter Petersen. Tevens is er een kleine ruimte van het museum ingericht als klasje. Aan kleutertafels en stoeltjes kunnen bezoekers en hun kinderen zelf experimenteren met de toenmalig ontwikkelde lesmaterialen.

De tentoonstelling is op 2 juli jl. geopend door prof. dr. Luc Stevens, oprichter van het Nederlands Instituut voor Onderwijs en Opvoedingszaken (NIVOZ) en emeritus-hoogleraar orthopedagogiek.

In de tentoonstelling zijn veel authentieke schoolmaterialen te zien uit de verschillende Reformscholen. Hoe ziet de dagelijkse praktijk er nu uit op de Reformscholen? Een tentoonstelling over het gemeenschappelijk gedachtengoed van hedendaagse Reformscholen in relatie tot het denken van Comenius. Het laat je beleven en zien hoe en waarom kinderen nu spelen, werken, vieren, overleggen èn leren op een traditionele onderwijsvernieuwingsschool. Kinderen kunnen in een speciaal ingerichte ’klas’ schilderen, spelen en aan de slag met materiaal. De Reformpedagogen hebben met hun statements de vernieuwende onderwijsideeën van Comenius een vaste plek gegeven in hun onderwijs.

Kind met montessorimateriaal. Foto: Comenius Museum.

De tentoonstelling Reformpedagogiek op de Schouders van Comenius is van 3 juli 2020 t/m 2 mei 2021 te zien in het Comenius Museum in Naarden. Het Comenius Museum is een klein cultuurhistorisch museum dat als doel heeft het gedachtengoed van Comenius levend te houden. Het bestaat uit museum en mausoleum waar Comenius begraven ligt. Kijk voor meer informatie over openingstijden en toegangsprijzen op de website van het museum.

Bron: Comenius Museum

Publicatiedatum: 21/07/2020