In de beschutting van de eerste vijf eilanden kan de natuurarchipel uitgebreid worden met ongeveer 300 hectare nieuwe natuur, onder en boven water. De financiering van deze verlenging van het project Marker Wadden wordt mogelijk gemaakt met een bijdrage vanuit de ministeries Infrastructuur en Waterstaat en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, provincie Flevoland en Natuurmonumenten. Een mooie impuls voor het herstel van waterkwaliteit en natuur in Nationaal Park Nieuw Land.

De twee nieuwe natuureilanden, direct achter de eerste vijf eilanden, zijn een verlenging van het huidige project Marker Wadden en passen binnen het bestemmingsplan. De twee eilanden dragen bij aan het ecologisch herstel van het Markermeer. En de aanleg kan snel uitgevoerd worden omdat de aannemer nog aanwezig is in het gebied. Het definitieve ontwerp van de twee nieuwe eilanden wordt nu verder uitgewerkt.

In dit voorjaar wordt gestart met de aanleg. Dat gebeurt volgens dezelfde techniek als de aanleg van de eerste vijf eilanden, uitgevoerd door Boskalis. De eilanden worden opgebouwd met slib, klei, veen en zand dat voor 95% uit de bodem van het Markermeer komt. Ook kan voor een deel schone grond uit de omgeving gebruikt worden om zo bij te dragen aan circulaire economie.

Naar verwachting is dan eind 2023 in totaal 1300 hectare nieuwe natuur gerealiseerd. Roel Posthoorn, projectdirecteur Marker Wadden: “De natuureffecten van de eerste eilanden zijn positief. Daarom grijpen Rijkswaterstaat en Natuurmonumenten deze kans voor een opschaling met twee extra eilanden. Door in de luwte van de bestaande eilanden verder te werken, kan dat heel kosteneffectief. Alles staat namelijk klaar om door te kunnen bouwen. De extra eilanden zijn van groot belang voor het herstel van de waterkwaliteit en de ontwikkeling van natuur. “

Impressie vogelvlucht Marker Wadden met nieuwe eilanden. Beeld: Vista, via Natuurmonumenten.

Eilanden succes voor natuurherstel

De deelnemende partijen erkennen het belang van Marker Wadden voor het natuurherstel van het Markermeer. De aanleg van de eerste vijf eilanden van Marker Wadden was succesvol. Uit onderzoek blijkt dat door de vele nieuwe natuuroevers en ondiepe zones een forse toename aan biodiversiteit is. Het onderwaterleven is enorm toegenomen. In de ondieptes ontwikkelen zich algen, onderwaterdieren zoals vlokreeften, schelpdieren, insecten, vissen en planten. Het voedselweb wordt hersteld en vogels en vissen komen massaal op deze voedselrijke nieuwe archipel af. De natuurlijke oevers van de eilanden zorgen voor helderder water en het ronddwarrelende slib dat troebel water veroorzaakt, is nuttig toegepast of ingevangen.

Gedeputeerde Michiel Rijsberman: “De Marker Wadden hebben voor het natuurherstel in het Markermeer al prachtige resultaten laten zien. Het is daarom ook een natuurlijke stap om de Marker Wadden met twee extra eilanden aan te vullen. Een stap die een extra impuls geeft aan het herstel van het leefgebied in Nationaal Park Nieuw Land.”

Impressie ontwerp Marker Wadden met nieuwe eilanden. Beeld: Uitvoeringsorganisatie Marker Wadden, via Natuurmonumenten.

Grote wateren van enorm belang

De belangrijkste financiering (10 miljoen euro) komt vanuit de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) van de ministeries IenW en LNV. De kern van dit overheidsprogramma is het terugbrengen van de natuurlijke dynamiek van het water, aanleg van (eerder verloren of ontbrekend) leefgebied en de ecologische processen die daarbij horen. Doel is ecologisch gezonde wateren en hoogwaardige natuur in de grote wateren in ons veranderend klimaat; natuur die tegen een stootje kan.

Tegelijk wordt een aantrekkelijke omgeving voor wonen en werken gecreëerd. Daarmee sluit het project naadloos aan bij het gedachtegoed van de Agenda IJsselmeergebied 2050, die overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers stimuleert de veelheid aan opgaven in het gebied samen én integraal op te pakken.

Minister van IenW, Cora van Nieuwenhuizen: “Het project Marker Wadden levert een grote bijdrage aan de ecologie van het Markermeer en past perfect binnen de ambitie van de Programmatische Aanpak Grote Wateren om met inrichtingsmaatregelen echt een verandering in de ecologische werking te bewerkstelligen. Door de ondieptes krijgen vissen meer kans, wat weer doorwerkt in bijvoorbeeld de vogelstand. Dat met deze bijdrage binnen de huidige plannen, vergunningen en contracten gewerkt kon worden, betekent ook dat het snel en kosteneffectief kan: ‘meer natuur voor je euro’.” Natuurmonumenten en provincie Flevoland dragen beiden een bedrag van 1 miljoen euro bij aan het project.

Bron: Roos Kooiman, Natuurmonumenten