Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Ouderkerkerplas

Het was eigenlijk niet de bedoeling dat de Ouderkerkerplas nu nog bestaat. Maar gelukkig voor de watervogels die er ’s winters neerstrijken en de honderdduizenden zomerse recreanten is die plas niet gedempt. Ouder-Amstel moest niet alleen brede snelwegen (A2, A9) in de gemeente tolereren, maar moest ook het zand leveren. Zo ontstond deze plas.

Zand voor funderen snelwegen

Voor het funderen van de wegen in de slappe bodem was zand nodig. Veel zand en dat lag vlakbij. Maar aardig diep, meer dan tien meter onder de veen- en kleilagen in de Holendrechter- en Bullewijkerpolder. En dus werd er gegraven en vervolgens zand opgezogen. Tot een diepte van wel 45 meter. De toezegging om deze ‘put’ te dempen heeft Rijkswaterstaat later afgekocht met ruim tien miljoen gulden (4½ miljoen euro).

Groengebied Amstelland

Het geld van Rijkswaterstaat kwam van pas om de Ouderkerkerplas een recreatieve bestemming te geven. Jaarlijks komen ongeveer een half miljoen bezoekers naar het 125 hectare grote gebied. Zij komen hier om te zwemmen, te duiken, te zonnen, te wandelen, te fietsen of te joggen. Over een deel van het wateroppervlak kun je windsurfers zien scheren. Rond de plas lopen ruiterpaden. Waar de A2 en A9 elkaar ontmoeten, ligt de natuurhoek van het groengebied. Met als blikvanger een 85 meter hoge windmolen, geëxploiteerd door een coöperatieve vereniging. In deze hoek is een moerasvegetatie geschapen. Er zijn bosjes aangelegd om het verkeersgedreun wat te dempen.

De Ouderkerkerplas. De Ouderkerkerplas is omringd door idyllisch groen. In de verte dreunt het verkeer over de A9 en A2. Beeld: Recreatie Noord-Holland.

Oeverzwaluwen en smienten

Vrijwilligers hebben in de natuurhoek een speciale wand opgeworpen waar oeverzwaluwen zich kunnen nestelen. “Dat was meteen al een succes”, aldus Finette van der Heide van Recreatie Noord-Holland, “totdat hermelijnen deze wand met hapklare hapjes ontdekten. Maar de vogelwerkgroep Ouderkerk heeft daar weer iets op gevonden. En in de winter is de plas de ‘place te be’ voor smienten. Dat komt door de openheid en de foerageermogelijkheden in de omgeving en doordat de plas enigszins brak is.” Het brakke water is het gevolg van diepe ondergrondse stromingen, die de plas voeden. Van der Heide: “Ooit, vijfduizend jaar geleden, toen de zeekleilagen hier werden afgezet bovenop het pleistocene zand en de diepere veenlagen, was dit een waddengebied.” Dankzij het brakke water vriest de plas zelden dicht.

Watervogels op de Ouderkerkerplas. Vele honderden watervogels drijven op de Ouderkerkerplas. Op de achtergrond draait de windmolen bij het knooppunt van de A2 en A9. Beeld: Jan Maarten Pekelharing.

Aansluiting met Gaasperdammerweg

In de jaren 60 stond op de tekentafels van Rijkswaterstaat een snelweg getekend dwars door waar nu de plas schittert in de zon. Die weg moest de A9 een rechtstreekse aansluiting geven op de Gaasperdammerweg. Ziedend was burgemeester J.J.M. Visser van Ouder-Amstel toen hij daarvan hoorde. Hij protesteerde in Den Haag tegen het plan voor het doortrekken van de Gaasperdammerweg. Op die manier zou Ouderkerk nog meer gevangen raken in een web van wegen. Of het aan de boze burgemeester lag is niet duidelijk, maar het plan verdween in een bureaula. Tot het kort na de eeuwwisseling opnieuw op tafel kwam. Geschrokken van het felle verzet uit de bevolking besloot Rijkswaterstaat er toch maar weer van af te zien. De Ouderkerkerplas mag dus blijven. Tot vreugde van de recreanten en de watervogels. En omdat de plas hier en daar zo diep is, kan energiebedrijf Nuon bovendien het water gebruiken voor warmte-koudewinning.

Auteur: Jan Maarten Pekelharing

Publicatiedatum: 13/12/2010

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.