Er kwamen gespecialiseerde elektronicawinkels en bij de mensen met een kleiner budget kwamen colporteurs aan de deur om de apparaten – veelal op afbetaling – te verkopen. Vaak moesten ze dan ’s avonds terugkomen, omdat de koop alleen in het bijzijn van de heer des huizes gesloten mocht worden. Een gehuwde vrouw mocht tot 1957 volgens de wet namelijk niet zelfstandig zakelijke overeenkomsten aangaan of beslissingen nemen over grote uitgaven! Daarom was ook de zaterdagmiddag het vaste tijdstip om te winkelen, want dan waren de meeste mannen vrij. Toch was het vaak de vrouw die in die tijd bepaalde wat er gekocht werd. Vandaar dat de meeste reclames voor huishoudelijke apparaten waren afgestemd op de huisvrouw. De vraag naar ‘luxeapparaten’ als wasmachines, koelkasten en televisies werd vooral beïnvloed door de beelden van het Polygoon Journaal, waarin de moderne Amerikaanse huishoudens te zien waren.

Drukte op de roltrappen van het nieuwe winkelpand van ‘De Gros’ en Wastora in september 1981.

Beeld: Regionaal Archief Alkmaar.

Drukte op de roltrappen van het nieuwe winkelpand van ‘De Gros’ en Wastora in september 1981.

Wastora

De broers Cees en Klaas Molenaar wisten als geen ander in te spelen op deze toenemende vraag. Aan de Westzijde in Zaandam openden zij een winkel in witgoed en elektronica: Wastora, een afkorting van wasmachines, stofzuigers en radio’s. Naast huishoudelijke apparaten hadden ze een groot aanbod aan radio’s, platenspelers en televisies. De Molenaars deden goede zaken, want klanten kwamen vanuit de hele regio (en ver daarbuiten) naar de winkel. Wastora was de eerste winkel in Nederland met een ‘televisiewand’. Hierin stonden diverse televisies van meer dan duizend gulden en één goedkoper toestel. Het beeld van de goedkopere televisie stond net iets minder scherp afgesteld, waardoor de klanten toch voor een duurder toestel kozen!

Het gecombineerde winkelpand van de Grosmarkt en Wastora aan de Heilooërdijk.

Beeld: Regionaal Archief Alkmaar.

Het gecombineerde winkelpand van de Grosmarkt en Wastora aan de Heilooërdijk.

Winkel in Alkmaar

Halverwege de jaren zeventig waren er plannen om in Alkmaar een filiaal van Wastora te openen. Dit moest gevestigd worden in de voormalige chocoladefabriek van Ringers. Wastora zou een samenwerking aangaan met meubelzaak Klercq’s Woonwereld, zodat ‘trouwlustigen en jongehuwden’ al hun apparaten en meubels voor hun uitzet onder één dak zouden kunnen kopen. De gebroeders Molenaar vonden de fabriekshal echter niet representatief, dus gingen ze een verbond aan met de Grosmarkt, een mega-supermarkt naar Duits voorbeeld. Het nieuwe pand aan de Heilooërdijk werd op 13 september 1981 geopend door burgemeester C.M.L. Roozemond. Naast ‘De Gros’ en Wastora waren hierin onder meer een drukkerij, een bakkerij, een drogisterij, een bloemenzaak en een restaurant ondergebracht. De nieuwe winkel was met 750 parkeerplaatsen een stuk beter bereikbaar dan de winkel in Zaandam en moest dan ook vooral klanten uit de wijdere omgeving trekken.

De Molenaars en AZ

Om hun afzetmarkt verder te vergroten besloten de Molenaars in 1972 een voetbalclub te kopen. AZ’67 leed al geruime tijd een noodlijdend bestaan en had al diverse leningen bij de gemeente moeten afsluiten. De gebroeders Molenaar namen de club over, in ruil voor volledige zeggenschap. AZ was hiermee meteen uit de problemen, want de Molenaars namen ook de schulden over. AZ zou verder gaan als NV, met de Molenaars als commissarissen. Vanuit hun kantoor in Zaandam werd de club bestuurd. De gemeente had wel als voorwaarde gesteld dat AZ’67 in Alkmaar bleef spelen. De investeringen wierpen hun vruchten af: in het seizoen 1980-1981 werd AZ met grote overmacht landskampioen en won het de KNVB-beker. Bovendien bereikte AZ de finale van de UEFA-cup, die helaas in een dubbele ontmoeting met Ipswich Town verloren ging.

‘Ga je mee naar Wastora’, de achterkant van de single ‘Retteket AZ’.

Op het hoesje een afbeelding van de winkel van Wastora aan de Westzijde in Zaandam. Beeld: ‘Ik was erbij’, deel 2 (2010).

‘Ga je mee naar Wastora’, de achterkant van de single ‘Retteket AZ’.

De invloed van de Molenaars ging ver: na het behalen van het kampioenschap werden de spelers – op voorspraak van Klaas Molenaar – éérst gehuldigd in Zaandam op het bordes van Wastora. Pas daarna mocht het feest in Alkmaar gevierd worden. AZ en Wastora waren nauw met elkaar verweven. Zo verscheen een single met de pakkende meezinger ‘Retteketet AZ’, met als B-kant ‘Ga je mee naar Wastora’. Beide nummers werden bij wedstrijden luidkeels meegezongen door de fans. Ook werd de AZ-krant uitgegeven, gevuld met nieuwtjes over de voetbalclub én de aanbiedingen van de Wastora-winkel.

Twee keer landskampioen

Cees Molenaar maakte het succes helaas niet mee. Hij overleed in 1979. Klaas zette de activiteiten van de winkel en de club voort, samen met de zoon van Cees. Het plezier was er voor hem echter wel af. In 1986 trok hij zich terug uit de club en vanaf dat moment ging het bergafwaarts met AZ. In 1993 meldde de nieuwe suikeroom Dirk Scheringa zich bij de club om AZ opnieuw uit het dal te trekken… Met het behalen van de landstitel in 2009 kunnen we rustig concluderen dat hem dat gelukt is!

Auteur: Sander Wegereef

Publicatiedatum: 25/08/2011