Artis - dierentuin van Amsterdam

Artis – dierentuin van Amsterdam

De hoofdingang van Artis lag oorspronkelijk aan de Plantage Middenlaan. In 1850-51 werd deze verplaatst naar de huidige plek aan de Plantage Parklaan. Het fraaie ijzeren hek was afkomstig van een oude begraafplaats. Wie de verguld-ijzeren dierenmedaillons heeft ontworpen is niet bekend, evenmin waar ze zijn gemaakt. De twee adelaars waren een geschenk van een welgesteld bestuurslid in 1854 en vervingen twee bloembakken. De twee witgepleisterde portiersloges dateren ook uit de jaren vijftig van de 19e eeuw. Het gebouwtje links liet de leden door, dat ter rechterzijde de betalende bezoekers.

1 min

Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra

Het Koninklijk Zoölogisch Genootschap Natura Artis Magistra (de Natuur is de Leermeesteres der Kunst) werd in 1838 opgericht door drie Amsterdamse notabelen van wie G.F. Westerman de bekendste is. Doel was de natuur in de vorm van levende dieren, in skeletten, opgezette dieren, schelpen en gesteenten en ook in een indrukwekkende bibliotheek te verzamelen en te tonen. Doel was de natuur op deze manieren dichter bij de burger te brengen. In het begin waren de musea op het terrein van Artis zelfs belangrijker dan de levende dieren. Begonnen op het terrein van de voormalige buitenplaats Middenhof breidde de dierentuin zich in de loop der jaren uit tot de toonaangevende dierentuin die het nu is.

Artis ingang Plantage Kerklaan.

Bezoekers in de negentiende eeuw

In de negentiende eeuw behoorden dierentuinen tot het cultuurgoed der rijken. Henri Polak, vakbondsbestuurder en politicus, karakteriseerde de elitaire vroege geschiedenis van Artis in 1936 als volgt. “Het is niet zeer lang geleden dat, om zoo te zeggen, alle deftige en gezeten Amsterdammers lid van Artis waren. Hunne kinderen brachten er de vrije uren en dagen door; zij zelf kwamen er vaak. De middag- en avondconcerten werden druk bezocht; zij behoorden ook tot het beste, dat eertijds te Amsterdam op muzikaal gebied viel te genieten.” Gewone Amsterdammers kwamen alleen in de septembermaand naar binnen, traditioneel de goedkope maand. Werklieden en dienstboden betaalden dan een kwartje, wat voor hen een heel bedrag was.