Amsterdam beschikt weer over een vondelingenkamer, waar radeloze moeders hun pasgeboren baby achter kunnen laten. Vondelingenkamers zijn een moderne variant van de vondelingenmolens die in vroeger eeuwen in kloosters werden gebruikt.
>Aanstaande donderdag geeft Nanda Geuzebroek een lezing over hoe omgegaan werd met de vondelingen in het Aalmoezeniersweeshuis in Amsterdam van 1780 tot 1830. Het innameboek uit 1791 is bewaard gebleven, met daarin geplakt de kleine briefjes die vaak tussen de babykleertjes werden gevonden.
>
1 min
Een merklap is een linnen oefenlap waarop het alfabet, cijfers en motieven zijn geborduurd. De merklap van Johanna Sikking (1799) behoort tot de oudste, bewaard gebleven gedateerde merklappen van het Burgerweeshuis in Amsterdam.
>‘Arme mensen hebben arme kinderen. Hun lot was vroeger zo mogelijk nog benarder dan dat van volwassenen. Dat gold in versterkte mate voor weeskinderen of kinderen die in de steek waren gelaten; zij misten elk houvast en bescherming. Zij werden ondergebracht in plaatselijke weeshuizen. De kosten die daaruit voortvloeiden waren als regel voor rekening van gemeentelijke armbesturen. Deze kosten rezen de pan uit, vonden Koning Willem I en zijn raadgevers omstreeks 1820. Er was daarom een slim plan uitgedacht en ook tot uitvoering gebracht.’ Voor rtvAmstelveen vertelt Peter van Schaik in zijn historische column hoe kinderen uit armlastige gezinnen gedwongen naar Veenhuizen werden getransporteerd. Velen stierven daar.
>Een van Purmerends oudste gebouwen is het weeshuis aan de Willem Eggertstraat. Eeuwenlang zaten er kinderen in het weeshuis die onder moeilijke omstandigheden leefden. Veel kinderen werden wees doordat ouders kort leefden, door ziektes en slechte hygiënische omstandigheden. Gelukkig kwam daar later verandering in en werden wezen ook makkelijker opgenomen in pleeggezinnen. Uiteindelijk werd de verzorging van wezen dus overbodig. Het laatste weeskind vertrok in de jaren zestig van de vorige eeuw.
>Donderdag 12 maart 1895, zes uur ’s morgens. Wat zou ik graag nog even blijven liggen, denkt Johanna Wijnberg als ze om zes uur gewekt wordt door de groothuismoeder. Om zich heen hoort ze de andere meisjes uit bed stappen, de houten vloer van de slaapzaal maakt krakende geluiden.
>