Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Erotische pelgrimsinsignes: lust of laten lopen?

Je zou er bijna van gaan blozen: de erotische pelgrimsinsignes uit de late middeleeuwen. Menig archeoloog moet zich achter de oren hebben gekrabd als er een miniatuur vliegende fallus of vulva op stelten uit de modder tevoorschijn kwam. Het is lastig voor te stellen dat deze fantasierijke tinnen speldjes op de kleding werd gedragen van streng gelovige middeleeuwers. Wat betekenen deze profane insignes en hoe werden ze gemaakt?

>

Tegeltje, tegeltje aan de wand

Wie is het mooiste van het land? Dat moeten haast wel de zeventiende-eeuwse tegels zijn uit het huis aan de Sint Annastraat 27 in Alkmaar. Tijdens een archeologische opgraving in 2021 werden er hier een enorme hoeveelheid tegels en scherven gevonden. Archeologen Nancy de Jong-Lambregts, Rob Roedema en Peter Bitter stonden versteld van de kleurenpracht en de bijzondere voorstellingen. In deze periode werden met name plinten, vuurplaatsen en keukens betegeld. Dat maakt de vindplaats, in een kleine kelder onder een bedstede, extra raadselachtig…

>

Forbo Flooring: Schotse uitvinding wordt door ‘de Lum’ geperfectioneerd

Aan het eind van de negentiende eeuw loopt de vraag naar lijnolie en zeildoek sterk terug. De opmars van petroleum als brandstof en de opkomst van stoomschepen vormen een gevaar voor het voortbestaan van de rolrederij voor zeildoek en de lijnoliemolen van de familie Kaars Sijpestein. Een Schotse uitvinding betekent echter de redding voor de familieonderneming. Honderdzestien jaar later verlaten nog dagelijks enorme rollen linoleum de Forbo Flooring fabriek in Assendelft.

>

Crown Van Gelder: van couranten naar papierspecialiteiten

Pieter Smidt van Gelder heeft al een papierfabriek in Wormer (1783) als het hem lukt om rotatiepapier voor kranten te maken. Het water in de Zaanstreek is echter niet goed genoeg, zodat hij in 1895 in Velsen, aan de noordzijde van het dan nog maar net gegraven Noordzeekanaal, een terrein koopt. Hij laat er een fabriek bouwen;  60 personeelsleden van de fabriek in Wormer verhuizen met hem mee. In de directe omgeving bouwt hij woningen voor hen.

>

Bruynzeel in Zaandam

Het hout- en timmerbedrijf Bruynzeel, nog altijd beroemd om zijn keukens, werd in 1897 opgericht in Rotterdam door de Zeeuwse Cees Bruynzeel. Op het eerste gezicht lijkt een band met de industrie in het Noordzeekanaalgebied en de Zaanstreek niet voor de hand te liggen, maar niets is minder waar. Een brand in de Rotterdamse fabriek ‘de Arend’ in 1919 betekent voor de firma Bruynzeel een gedeeltelijke  en later zelfs volledige verhuizing naar de Zaanstreek in 1920, een beslissing die hen geen windeieren heeft gelegd.

>