2 min

Winterkoorts is dé tentoonstelling over winters van vroeger, over ontberingen en ijspret; over insneeuwen en winterfeesten; over schaatstochten op natuurijs en werken onder barre omstandigheden.

Wat hebben kruiend ijs, stro in je ondergoed, ijsbloemen op de ramen en priksledetochten met elkaar te maken? Precies: ze horen allemaal bij die schitterende witte, maar tegelijkertijd wrede en ijzig koude winters van vroeger. Winters van schaarste en ongemak, maar ook van sledetochten en schaatswedstrijden. Winters van ijsschotsspringen, maar ook van het risico ingesneeuwd te raken; van ijspret én ontberingen.

Winterkoorts. Beeld: Zuiderzeemuseum.

Winters van toen

Huizen waren vroeger niet geïsoleerd, centrale verwarming bestond nog niet en uit de pomp kwam alleen ijs- en ijskoud water. Had je het koud? Dan droeg je drie lagen ondergoed, eventueel aangevuld met stro. Maaltijden bestonden uit wat er was ingemaakt in warmere tijden en wat er nog onder het ijs gevangen kon worden. Maar er waren ook winterfeesten en volop schaatsplezier. Op het ijs ontstond verbroedering tussen de sociale klassen en er werd volop geflirt. De persoonlijke beelden en verhalen, grotendeels verkregen uit de regio Enkhuizen, brengen de winters-van-toen tot leven en vertellen meer over de bijzondere objecten in de tentoonstelling. Bewonder een echte ijsvlet, die werd ingezet voor transport over de bevroren Zuiderzee, de zogenaamde ‘bloedreizen’ of de unieke werksleeën die onmisbaar waren bij het werk in de winter. Een voorstelling van ijsvermaak bij Kampen zie je op het zeventiende-eeuws schilderij van Barend Avercamp, neef en leerling van de bekende schilder Hendrick Averkamp.

Winterkoorts

In de tentoonstelling Winterkoorts vind je niet alleen oude schaatsen, sleden, stoere winterverhalen en beelden van de dichtgevroren Zuiderzee, maar je stapt er ook zelf in een écht winterlandschap. Hoor je het ijs zingen en kraken? En zie je die ingesneeuwde huizen? De ijsbloemen staan er dik op de ramen. Bewonder ook de vuurtoren van Marken – het ‘Paard van Marken’ – die echte lichtsignalen rondstuurt en net als in een échte winter omringd is door kruiend ijs. Ervaar zelf het winterplezier van vroeger en ga mee ijsschotsspringen en sneeuwballen gooien. Of doe je liever mee met een wedstrijdje priksleeën of schaatsen?

Zijn deze ‘echte’ winters voorgoed voorbij nu we met klimaatverandering te maken hebben? Kom naar het Zuiderzeemuseum, en beleef weer een ‘echte’ winter!

De tentoonstelling Winterkoorts is van 3 december 2021 tot en met 13 maart 2022 te zien in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Kijk voor meer informatie over openingstijden en toegangsprijzen op de website van het museum.

Bron: Zuiderzeemuseum

Publicatiedatum: 03/12/2021