Lezing: pigmenten in mummieportretten

Welke natuurlijke pigmenten zijn belangrijk voor een mummieportret – van grondstof naar eindproduct

In Romeins Egypte lieten sommige mensen zich begraven met een op hout geschilderd portret bevestigd op hun gemummificeerde lichaam. Waarvoor dienden deze portretten, wie gebruikte ze en hoe komen we nu meer te weten over hoe ze zijn gemaakt? Met behulp van moderne technieken komen we steeds meer te weten over de materialen die de maker gebruikte en in een enkel geval ook over waar deze materialen vandaan kwamen.

Deze lezing, verzorgd door conservator Ben van den Bercken, sluit aan bij de tentoonstelling Oog in Oog – Mensen achter mummieportretten waar niet alleen pigmenten zijn te zien maar ook 38 originele mummieportretten.

Over de spreker

Ben van den Bercken is conservator Collectie Egypte en Soedan bij het Allard Pierson. Hij nam deel aan opgravingen in Egypte en is samensteller van de tentoonstelling Oog in Oog – Mensen achter mummieportretten.

Schouw: Draken uit de oudheid

Twee grote naturalisten van de zestiende eeuw, Conrad Gessner (1516-1565) en Ulisse Aldrovandi (1522-1605), probeerden alle bekende dieren te beschrijven en te verbeelden. Allebei wilden ze alle bestaande kennis over die dieren opnemen in hun werk, ook wat bijvoorbeeld Aristoteles en Plinius de Oudere er in de oudheid over hadden geschreven. Tijdens deze presentatie in de Allard Pierson Artis Bibliotheek bekijken we de boeken van Gessner en Aldrovandi en gaan we op een aantal van hun beschrijvingen, waaronder die van de draken, dieper in.

Hans Mulder is historicus en werkt als conservator natuurlijke historie van het Allard Pierson, de collecties van de Universiteit van Amsterdam. Hij doceert en publiceert over uiteenlopende onderwerpen. Hij schreef onder andere De ontdekking van de natuur (Terra, 2021), waarvoor hij de Jan Wolkersprijs kreeg, en boeken voor de door Terra uitgegeven serie Natuur aan de muur.

Let op: deze schouw vindt plaats in de Artis Bibliotheek op de Plantage Middenlaan 45 – 45a in Amsterdam.

Lezing: natuur in huis

Romeinse bloemkransen en guirlandes

Een feest is niet compleet zonder bloemen. Dat gold ook voor de Romeinen. Zij hadden echter geen bloemstukken, boeketten of bloemen in een vaas, maar vierden feest met bloemkransen op hun hoofd en hingen het huis vol bloemslingers. In de Romeinse literatuur wemelt het van de kransen en guirlandes, en op de Romeinse fresco’s en reliëfs ontbreken kransen zelden. Archeologe en classica Gemma Jansen heeft onderzocht hoe deze kransen gemaakt werden, hoe ze eruitzagen en hoe ze gebruikt werden. Een fascinerend onderzoek naar een wel heel fragiel en vergankelijk object uit de oudheid. Voor deze kransen en slingers waren veel bloemen nodig en daarom werden ze op grote schaal gekweekt. De bloemen werden niet alleen gekozen op uiterlijk en kleur, maar ook op symboliek en geur. In lente en zomer waren viooltjes en rozen populair; in herfst en winter waren de kransen vooral groen.

Over de spreker

Gemma Jansen is archeologe en classica. Ze trad al eerder op in het Allard Pierson en schrijft op dit moment een boek over Romeinse tuinen.