2 min

Doopsgezinde families

Het aandeel van de doopsgezinden in de ontwikkeling van de Zaanstreek tot een van Europa’s eerste grote industriegebieden was groot. Honig, Verkade, Laan, Van Gelder, Kaars Sijpesteijn, Duyvis en Bruynzeel zijn bijna allemaal doopsgezinde families. Ook de vroegere bewoners van het Honig Breethuis, de witpapierfabrikanten Honig en Breet, waren doopsgezind.

Mennonietenbocht

De wandeling voert langs een deel van de Lagedijk dat lange tijd de Mennonietenbocht werd genoemd vanwege het groot aantal doopsgezinden dat hier woonde. Zij werden aanvankelijk ook wel mennonieten, wederdopers of dopers genoemd. De naam mennonieten is afgeleid van Menno Simons (1496-1561) die zich in 1536 afkeerde van de katholieke kerk en opstond als leider van de wederdopers. De vroegste dopers leden onder zware vervolging, in 1579 kregen zij echter morele vrijheid. Vervolgens profiteerden ze mee van de economische bloei in de Gouden Eeuw. Hun nieuwe welvaart bracht ze in aanraking met de cultuur van hogere kringen. En hoewel deze families tot de kapitaalkrachtige elite behoorden, mochten zij wegens hun eenvoudige levenswijze hun rijkdom niet tonen of erover spreken. Zij werden geacht weldoeners te zijn.

Maatschappelijke betrokkenheid

De familie Breet was minstens drie generaties lang actief voor de kerk en het weeshuis van de doopsgezinde gemeente Koog en Zaandijk. Diverse voorwerpen in het museum verwijzen naar de maatschappelijke nevenfuncties van Jacob Cornelisz. Breet (1778-1847) die met zijn gezin vanaf 1826 in het huis woonde.

Ook op een van de behangselschilderingen, die Jacob Breet in 1830 door de landschapsschilder Willem Uppink liet aanbrengen in de tuinkamer, is mogelijk de doopsgezinde levenshouding van de Breetjes te zien. Op een zandweg staat een jongetje bij een ruiter, terwijl zijn moeder en zijn broertje of zusje langs de kant van de weg zitten. Bedelt hij? Het tafereel zou kunnen duiden op de steun die de familie gaf aan armen en behoeftigen.

Mogelijk verwijst het bedelende jongetje op de wandschildering in de tuinkamer van het Honig Breethuis naar de steun die de familie Breet aan armen en behoeftigen gaf. Foto: Arjen Gaarenstroom.

Doopsgezinde verzamelaar Jacob Honig Jansz. Jr.

Voor het museum is de doopsgezinde geschiedkundige en verzamelaar Jacob Honig Jansz. Jr. belangrijk. Hij legde de Zaanlandse Oudheidkundige Verzameling aan, de basis voor de collecties. U hoort meer over hem van de gids tijdens de wandeling.

Deelname aan de wandeling inclusief entree museum en rondleiding, thee of koffie met een versnapering: volwassene € 10,00; museumkaart € 6,00; lid Honig Breethuis en 1 introducé per persoon € 6,00; kind t/m 12 jaar gratis. Tijdig reserveren is raadzaam in verband met het beperkt aantal deelnemers. U kunt hier reserveren.

Bron: Honig Breethuis

Publicatiedatum: 18/11/2022