2 min

De Nederlandse anti-slavernij-activisten, ofwel de abolitionisten, waren vaak jongeren en vrouwen. “Verzet tegen onrecht is van alle tijden en van alle mensen. Dat is wat ons verbindt. Daarom past het Verzetsmuseum Amsterdam zo goed bij deze eerste tentoonstelling in de aanloop naar de oprichting van het Nationaal Slavernijmuseum”, aldus Peggy Brandon, kwartiermaker Nationaal Slavernijmuseum. De tentoonstelling Verzet tegen slavernij wordt donderdag 28 maart geopend in het Verzetsmuseum Amsterdam en loopt tot en met half augustus.

Er was altijd al verzet tegen slavernij. Tot slaaf gemaakte mensen vluchtten en kwamen regelmatig in opstand. In Nederland kreeg slavernij lange tijd weinig aandacht. Slavernij werd vooral verdedigd door bestuurders en de kerk. Maar er waren ook eenlingen en groepen die slavernij moreel veroordeelden. Vanaf de 19de eeuw groeide de anti-slavernijbeweging van de abolitionisten. De tentoonstelling laat zien dat de opstanden en de abolitionisten elkaar hebben beïnvloed. Leiders van slavenopstanden, zoals Tula op Curaçao, beriepen zich op de Franse verlichtingsidealen van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Berichten over de behandeling van de tot slaaf gemaakte mensen drongen steeds vaker door tot de Nederlandse samenleving en wekten verontwaardiging. De 17-jarige Frits Moquette richtte, na het lezen van het boek Uncle Tom’s Cabin en de brieven van zijn vader in Suriname, het Jongelings Genootschap ter Afschaffing van Slavernij op. Anna Bergendahl verkocht met een damescomité handwerken om tot slaaf gemaakte mensen vrij te kopen. Nieuws over de vaak bloedig neergeslagen slavenopstanden en de acties van de abolitionisten legden de diepgewortelde onrechtvaardigheid van de slavernij bloot en droegen bij aan de beëindiging van de slavernij.

Tot de realisatie van het Nationaal Slavernijmuseum (er is een voorkeur uitgesproken voor bouw op de kop van het Java-eiland in Amsterdam) wordt er op verschillende plekken een aanloopprogrammering georganiseerd. Onder meer in het Zeeuws Archief, Allard Pierson museum, het Nationaal Archief in Den Haag en nu dus de eerste pop-up in het Verzetsmuseum.

Leonard Parkinson, Jamaicaanse marron kapitein (prent: H. Smith).

Verzetsmuseum Amsterdam

Het Verzetsmuseum Amsterdam werd in 1985 geopend en verhuisde in 1999 naar het huidige onderkomen, gebouw Plancius. Na een interne verbouwing heropende het museum in 2022 met een nieuwe tentoonstellingsinrichting met vele aangrijpende, persoonlijke verhalen die de bezoeker dicht op de huid van de geschiedenis brengt. De openingstijden van het Verzetsmuseum Amsterdam zijn doordeweeks van 10.00 tot 17.00 uur en in het weekend van 11.00 tot 17.00 uur. De entree voor volwassenen is € 16,-, voor Museumkaarthouders gratis.

Portret van abolitionist Frits Moquette. Particuliere collectie.

Nationaal Slavernijmuseum

Nederland krijgt in Amsterdam het Nationaal Slavernijmuseum. Een museum dat een brug wil bouwen vanuit het gedeelde verleden, via een hoopvol heden naar een gezamenlijke toekomst. Inhoudelijk zal het museum zich richten op een breed publiek, met een focus op educatie, kunst, kennis en onderzoek. Kwartiermakers zijn John Leerdam, Peggy Brandon en David Brandwagt. De verwachting is dat het Nationaal Slavernijmuseum in 2030 de deuren opent. Het Nationaal Slavernijmuseum wordt mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Amsterdam en het ministerie van OCW.

Bron: Verzetsmuseum Amsterdam

Publicatiedatum: 28/03/2024