2 min

Manet, Morisot, Whistler, Cassatt — dit zijn slechts enkele beroemde schilders die zich hebben laten inspireren door Rembrandt en zelf etsen zijn gaan maken. Zij zorgden tussen 1850 en 1940 voor een internationale herleving van de etskunst: de Etching Revival. De kunstwerken barsten van het experiment en vernieuwing, met uitdagende composities en verrassende technieken. Rembrandt was een belangrijk voorbeeld voor deze kunstenaars. De Etching Revival was daarmee ook een Rembrandt Revival.

Recent heeft Museum Het Rembrandthuis een genereuze schenking van internationale etsen ontvangen van de verzamelaar Neeke Fraenkel-Schoorl. Vanaf 11 juni zijn tientallen hoogtepunten uit deze verzameling te zien in de tentoonstelling Rembrandt Revival. In de audiotour neemt Neeke Fraenkel-Schoorl je persoonlijk mee langs enkele van haar favorieten. Ook organiseert Museum Het Rembrandthuis inspirerende activiteiten rondom Rembrandt Revival, waaronder etsworkshops en een RembrandtLIVE talkshow en podcast.

James Abbot McNeil Whistler, Limehouse, 1859. Ets, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam.

De schenking van Neeke Fraenkel-Schoorl

Neeke Fraenkel-Schoorl (1942) heeft van jongs af aan prenten verzameld. Tijdens haar studie kunstgeschiedenis vatte ze liefde voor de prentkunst op en daarna werkte ze onder meer als expert grafiek bij Sotheby’s. Vanuit een bijzondere interesse in de prenten van Whistler, concentreerde zij zich op de Etching Revival. Onlangs schonk zij haar collectie van bijna 400 prenten en meer dan 200 stuks grafiek in boeken en tijdschriften uit de periode 1850-1940 aan Museum Het Rembrandthuis. Prentkunst staat centraal in de collectie van het museum, maar deze periode was nauwelijks vertegenwoordigd, tot nu toe.

Mary Cassatt, Een moeder knipt de nagels van haar kind, 1896. Ets en drogenaald, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam.

Kijken en vergelijken

De internationale kunstenaars uit de Etching Revival verwezen in hun werk vaak naar Rembrandt. In de tentoonstelling wordt hun werk daarom steeds gecombineerd met zijn etsen – een uitnodiging om te kijken en te vergelijken. Rembrandts Lezende meisje komt bijvoorbeeld regelmatig terug. Maar de prent die het meest is nagevolgd, is waarschijnlijk De drie bomen. Deze ets was immens populair in de negentiende eeuw, en hing regelmatig tentoongesteld in de Bibliothèque Nationale in Parijs. Veel kunstenaars kenden de ets dus goed en lieten zich erdoor inspireren, vooral door de lucht en de dreigende wolken.

In de tentoonstelling is ook de lust tot vernieuwing en experiment van verschillende kunstenaars te zien. Extreem licht-donkercontrast, het gebruik van diverse technieken als aquatint en roulette, en zelfs een kunstenaar die zijn papier bewerkte door het in benzine te leggen. Bijzondere aandacht wordt gegeven aan de groep vrouwelijke kunstenaars die vanaf de negentiende eeuw de kans kregen om professioneel kunstenaar te worden. Toch ondervonden vrouwen ook toen nog veel tegenwerking. Berthe Morisot, Mary Cassatt, Käthe Kollwitz en enkele van hun tijdgenoten wisten desalniettemin een plek in de kunstwereld te bemachtigen en gingen ook prenten maken.

Félix Bracquemond, Het terras van Villa Brancas, 1876. Ets, Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam.

De tentoonstelling Rembrandt Revival is van 11 juni t/m 30 oktober 2022 te zien in Museum Het Rembrandthuis, Amsterdam.

Bron: Museum Het Rembrandthuis

Publicatiedatum: 10/06/2022