Het vissersdorp Egmond aan Zee is ca. 1050 jaar geleden door monniken van de abdij gesticht. Later namen de heren en graven van Egmond de macht over. De abdij van Egmond-Binnen en het Slot op den Hoef zijn in 1573 gedeeltelijk verwoest. Toch zijn ze in de zeventiende eeuw nog vele malen geschilderd.

De monniken legden de eerste dijkjes aan om het land droger te maken. Op een glas-in-loodraam in het museum is dat verbeeld door een monnik met een spade. Een ander raam toont een ridder in volle wapenuitrusting. De vijf glas-in-loodramen zijn afkomstig uit vroegere gemeentehuizen in de Egmonden. In het voormalig gereformeerd kerkje (1905 – 1958) tikt het oude uurwerk van de Sint Agnietkerk. Het werd gered toen de reusachtige toren in 1743 in zee stortte. Bij stormen schoof de kustlijn op. Zandsuppleties verhinderen dat sinds 1990.

Ontdek deze ‘Derpers’ op het werk van Roeland Koning uit de jaren 1924 -1936. Slechts enkele Egmonders durfden te poseren, maar hun leven staat voor alle Derpers (‘Derp’ = ‘dorp’ in het Derper dialect). Zij bewerkten een ‘landje in duin’ met vrouw en kinderen. Aris en zijn broers Gerrit en Jan hadden op zeilschepen gevaren.

Kunstacademie Düsseldorf Egmond was populair bij schilders van de Kunstacademie in Düsseldorf zoals o.a. German Grobe, Heinrich Heimes, Hans Herrmann en Otto Kirberg. Ook hun vrienden Gari Melchers en George Hitchcock uit Amerika studeerden er.

Eeuwenlang werd gevist met zeilende platbodemscheepjes (pinken, bomschuiten) die op het strand konden landen. Nadat IJmuiden in 1876 een haven kreeg, vertrokken veel vissers daarheen. Na 1900 waren hier geen bomschuiten meer. Jongens gingen met 11 jaar mee naar zee. Talloze vaders en zonen kwamen niet terug.

Egmond heeft sinds 1824 een reddingsstation. Beroemd werd de dubbele stranding van het vrachtschip Kerkplein en de sleepboot Drente in 1935. De bemanningen werden gered. Het kwam op de radio en de volgende dag stond er een file. Voor het eerst! Op de boot, die tot 1939 dienst deed, ligt de ‘stopzak’ die diende als rem.

Op negentiende-eeuwse schilderijen in het museum ziet het onbestrate dorpje er romantisch uit, maar het was bittere armoe. Er was geen riolering en water kwam uit de put. De (kinder-)sterfte aan besmettelijke ziektes was groot. Een armzalige huisje met bedstee laat zien hoe het rond 1885 van binnen was met een stookplaats zonder kachel. Het kon er koud en vochtig zijn. Als het regende, lagen de kinderen op zolder niet helemaal droog. Men koesterde enkele mooie spulletjes, uit Engeland meegebracht door vissers. Bomschuiten gingen maar ca. 9 jaar mee en na de sloop werd alles hergebruikt. Spanten zijn verwerkt in de zoldering en dienden vaak als balklaag onder de vloer.

Nieuwsgierig geworden?

Het Museum van Egmond is van 20 april tot en met 3 november dagelijks geopend tussen 14:00-17:00.

Adres: Zuiderstraat 7, Egmond aan Zee
Entree:

• • € 5,-  /  0 – t/m 3  jaar gratis
  • 4 t/m 17 jaar € 2,- incl. museumquiz
  • Museumkaarthouders gratis
  • Donateurs met (klein-) kinderen t/m 17 jaar gratis incl. museumquiz

Bron: Museum van Egmond

Publicatiedatum: 04/03/2024