Korsetten, nachtmutsen en wat Texelaars nog meer droegen

Welke kleding werd 150 jaar geleden op Waddeneiland Texel gedragen? De Oudheidkamer in Den Burg geeft er antwoord op.

2 min

In de tentoonstelling ‘Tot in de puntjes verzorgd’, die de hele bovenverdieping van het knusse museum beslaat, kun je zien hoe een Texelse dame zich aankleedde als ze naar de kerk ging, uit welke onderdelen de Texelse kap bestaat en hoe de witte was helder wit bleef.

De expositie is gemaakt door Ria Wagemaker, die werd bijgestaan door drie vrijwilligers die al jaren betrokken zijn bij het museum: Tineke Roeper, Majella Reijnders en Nieteke Roeper. Ze delen een voorliefde voor textiel.

De expositie ‘‘Tot in de puntjes verzorgd’ neemt bijna de hele bovenverdieping van de Texelse Oudheidkamer in beslag. Foto via Oudheidkamer Texel.

Voor de tentoonstelling is zo veel mogelijk uit de eigen collectie van de Oudheidkamer geput, aangevuld met enkele bruiklenen van andere musea en particulieren. De nadruk ligt op kleding uit de tweede helft van de negentiende eeuw uit, van onder- tot overkleding. Daar zat, vooral bij de dames, nog een hoop tussen, want ze hielden het niet bij twee laagjes, legt Wagemaker in een weblog uit.

Korsetten, baleinen en ander ondergoed. Foto via Oudheidkamer Texel.

Vooral de periode dat vrouwen korsetten en keurslijfjes droegen, intrigeerde haar. ‘We laten er niet alleen voorbeelden van zien, maar ook het effect ervan op het lichaam van de vrouwen. De ribbenkast vervormde helemaal en de organen werden naar beneden geperst. Geen wonder dat ze regelmatig flauwvielen! Ik had bij mijn zelfgemaakte trouwjurk ook een korset met baleinen gemaakt, maar dat was wel wat comfortabeler dan waar deze dames mee rondliepen.’

Maar de Texelse kap vindt ze misschien nog wel het mooiste. ‘Het kantwerk, de bijbehorende sieraden en de bewerking van het edelmetaal, het is allemaal even prachtig.’

Mutsjes zoals die in de negentiende eeuw op Texel werden gedragen. Foto via Oudheidkamer Texel.

Voor kinderen is er overigens een quiz, waarbij je vragen kunt beantwoorden als: waarom droegen mensen tijdens het slapen altijd een nachtmuts? Was dat omdat het zo lekker warm was, omdat ze zo geen luizen aan elkaar konden doorgeven, of omdat ze dachten dat ze zo makkelijker in slaap zouden vallen?

Ook mag je nadenken of de vraag waar een typisch negentiende eeuws kledingstuk als de crinoline voor diende, zo’n onderrok met hoepels die gebruikt werden om de rok wijd uit te laten staan. Dat was namelijk bepaald geen handig kledingstuk als je een smalle deur door moest, laat staan als het hard waaide. Maar toch droegen vrouwen het. De quiz geeft er antwoord op, al moet je dan wel eerst op zoek gaan naar een spiegel, maar daarvan hangen er genoeg in de Oudheidkamer.