2 min

Al vóór 1700 woonden de Kievitenfamilie in De Rijp. De naam Kievit onderging een verbastering naar Kieft. Jan werd als zoon van Jan Jansz. Kieft en Trijntje Fiers op 10 juli 1798 geboren, deze zomer dus 220 jaar geleden.

Het talent van Jan junior werd ontwikkeld als leerling van Thomas Ferdinand Joseph Bianchi, portretschilder te Amsterdam. Jan zocht zijn geluk en werk in diverse plaatsen: in 1822 te Amsterdam, in 1824 te De Rijp, in 1834 te Maarssen, in de periode 1835 – 1837 te Utrecht, en vanaf 1838 weer in Amsterdam. Een studiereis naar België en Duitsland maakte hij in 1828.

Tekening gemaakt door de 12 jarige Jan Kieft van het huisje de Krom ca. 1818. Beeld: Museum In ’t Houten Huis

Tiendaagse Veldtocht

In augustus 1831 heeft Jan Kieft als lid van de Schutterij in De Rijp de Tiendaagse Veldtocht meegemaakt. Deze werd ondernomen door de eerste koning Willem I der Nederlanden om de Belgische Opstand met wapengeweld te onderdrukken. Hoewel die opzet slaagde, werd België toch onafhankelijk soevereiniteit dankzij de dreiging van Franse militaire steun. De opstand van de Belgen werd snel onderdrukt, maar de militaire inbreng van Jan is niet bekend. Wel leverde de Veldtocht Jan werk op; in 1831 heeft hij verschillende hoge officieren geportretteerd. Bijvoorbeeld is generaal der Infanterie Gijsbertus Martinus Cort Heijligers (1770-1849) op het doek vastgelegd.

De Slag bij Bautersem, gedurende de Tiendaagse Veldtocht, Nicolaas Pieneman, 1833. Beeld: Rijksmuseum

Nalatenschap

Jan Kieft staat bekend als een zeer bekwaam portretschilder en schilder van figuurstukken; landschappen, waarin figuren het hoofdmotief vormen. In 1839 werd hij tot lid benoemd van de Amsterdamse Academie. Uit zijn huwelijk met de veertien jaar jongere Henrietta Stephina Bresser werden een dochter en drie zoons geboren. Jan overleed op 72-jarige leeftijd op 20 december 1870 te Amsterdam.

Pastel Trijntje Fiers – moeder Jan Kieft. Beeld: Museum In ’t Houten Huis

Portretten

Van de vele werken van Kieft is het portret van Jan Boon jr. het meest bekend in De Rijp. Jan Boon was de laatste reder in het dorp en liet, kinderloos, zijn bezittingen na in een Maatschappij ter bevordering van de nijverheid, later de Stichting Jan Boon.

De beroemde Beemsterling Jacobus Bouman, agrariër, historicus en grondlegger van de Hollandse Maatschappij van Landbouw, is ook door Jan Kieft geportretteerd, evenals zijn ouders en vrouw Aaltje Olij.

Museum In ’t Houten Huis heeft in haar collectie ook diverse werken van Kieft. Vorig jaar zomer heeft een schenking plaats gevonden van de portretten van Maria Elisabeth Kemper en Gerrit Ruyter (Beemster familie).

Zelfportret Jan Kieft in militair uniform. Beeld: Museum In ’t Houten Huis

Het recent gerestaureerde zelfportret van Jan Kieft, in militair uniform, is in de expositie te bewonderen, evenals de bruiklenen van verschillende musea en particulieren.

De tentoonstelling ‘Jan Kieft (1798-1870) – Schilder en Schutter’ in Museum In ’t Houten Huis duurt van 3 juni  t/m 28 oktober 2018.

Publicatiedatum: 25/05/2018