
Het verschil
Een gemeentearchief en een provinciaal archief zijn beide instellingen die historische en administratieve documenten bewaren, maar ze verschillen in hun reikwijdte en de soorten documenten die ze verzamelen.
Het belangrijkste verschil tussen een gemeentearchief en een provinciaal archief ligt in de geografische reikwijdte en het soort documenten dat ze bewaren. Gemeentearchieven richten zich op lokale geschiedenis en gemeentelijk bestuur, terwijl provinciale archieven een groter gebied bestrijken en zich richten op provinciale aangelegenheden.
Gemeentearchief
- Bereik: Een gemeentearchief is verantwoordelijk voor het verzamelen, bewaren en beheren van historische documenten die betrekking hebben op de eigen gemeente. Ieder (verdwenen) dorp, stad of stedelijke gebied heeft meestal zijn eigen gemeentearchief.
- Documenten: Het bevat voornamelijk documenten die relevant zijn voor de lokale geschiedenis en het bestuur. Denk aan gemeentelijke verordeningen, bouwvergunningen, bevolkingsregisters, notulen van gemeenteraadsvergaderingen, kadastergegevens en lokale belastingdossiers.
- Functie: Het gemeentearchief is gericht op het behoud van de lokale geschiedenis en cultureel erfgoed, evenals het ondersteunen van het huidige gemeentelijke bestuur bij het vinden van informatie over recente gebeurtenissen.
Provinciaal archief
- Bereik: Een provinciaal archief beheert het archief van het bestuursorgaan provincie, maar niet noodzakelijkerwijs van alle gemeenten in die provincie. Zo beheert het BHIC bijvoorbeeld niet de archieven van Tilburg, Breda en Eindhoven, maar doen onze collega’s van de regionale of stadsarchieven dat.
- Documenten: Het bevat documenten van provinciale aard, zoals bestuurlijke beslissingen, verslagen van provinciale commissies, archieven van provinciale instellingen, en soms ook documenten van lagere overheden binnen de provincie.
- Functie: Het provinciale archief is voornamelijk gericht op het bewaren van documenten van provinciaal belang, het ondersteunen van historisch onderzoek op provinciaal niveau en als informatiebron.
In de regionaal historische centra in de provinciehoofdsteden vind je ook de voormalige rijksarchieven, die onder meer de dubbelen van de burgerlijke stand en de archieven van rijksorganen beheren. Denk aan b.v. de rechtbanken, kamers van koophandel enz.
Met de muis over een plaats
De interactieve kaart van de archiefinstellingen laat je eenvoudig zien welke archieven er voor welke plaats zijn. De informatie die je krijgt is:
- De gemeente
- Het bijbehorende gemeentearchief
- Het bijbehorende provinciearchief
Als je met de muis over Amstelveen gaat, krijg je een pop-up venster de bijbehorende archieven te zien. Als je vervolgens klikt, kan je in het volgende pop-up venster doorklikken naar de bijbehorende archieven. (Als er geen link naar een archief is kan je die eenvoudig via Google vinden.)
Handige kleurenindeling
De kleurenindeling maakt het overzichtelijk om te zien welke gemeentes in hetzelfde archief te vinden zijn. Want in het geval van Amstelveen kan je zo zien dat zij geen eigen historisch archief hebben. Dit is namelijk opgenomen in het Stadsarchief van Amsterdam.
Met veel dank aan onze collega Jan Kruidhof voor deze bijzonder handige interactieve kaart!
Publicatiedatum: 02/08/2023
Vul deze informatie aan of geef een reactie.