Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Haarlem 1572-1573: De stad belegerd en verdedigd

Het jaar 1572 bracht een belangrijke omwenteling in de Tachtigjarige Oorlog: het ontstaan van een nieuwe staat, de Republiek der Verenigde Nederlanden. Deze geboorte van Nederland als staat krijgt dit jaar zowel nationaal als regionaal de aandacht. De tentoonstelling Haarlem 1572-1573 De stad belegerd en verdedigd schetst de zeven maanden durende belegering van Haarlem door de Spaanse troepen onder aanvoering van don Frederik, zoon van de hertog van Alva. Niet alleen de Haarlemse heldendaden worden belicht maar ook de Spaanse kant van het verhaal wordt verteld. De tentoonstelling is te zien van 15 april tot 12 september 2022.

‘Het beroemde beleg van Haarlem’ zo noemen de Spaanse geschiedschrijvers het beleg. Als de Spaanse koning Filips II na de beeldenstorm in 1566 de rust in de Lage Landen wil herstellen, stuurt hij zijn meeste ervaren generaal don Fernando Álvarez de Toledo, derde hertog van Alva, naar de Nederlanden. Nadat de Spaanse troepen Zutphen en Naarden hebben uitgemoord, verwachten ze in Haarlem weinig tegenstand. Alva stuurt zijn zoon don Frederik naar de kleine stad in het westen waarvan bekend is dat de stadsmuren zwak zijn. Een snelle inname ligt voor de hand. Maar Haarlem weet zijn belegeraars zeven maanden buiten de deur te houden. Pas als het de Spanjaarden lukt om de stad van de buitenwereld af te sluiten, worden de Haarlemmers gedwongen zich over te geven. Hun enige alternatief was de hongerdood.

Frans Hogenberg – Haarlem en omgeving tijdens het Beleg door de Spanjaarden, kopergravure, 1573, Noord Hollands Archief.

Oog voor beide partijen

In de tentoonstelling wordt zeker niet voorbij gegaan aan de heldendaden van de Haarlemmers, maar zal vooral het dagelijks leven binnen de ommuurde stad laten zien. Hoe zag dit eruit en waar hadden de Haarlemmers mee te maken? Ook is er aandacht voor de andere kant van het verhaal. Hoe keken de belegeraars aan tegen het verzet van de Haarlemmers en hoe hebben zij de strijd ervaren? Aan de hand van Spaanse bronnen zoals brieven, prenten etc. wordt ook hun kant van het beleg belicht.

Haarlem 1572-1573 ook te zien in Allemaal Haarlemmers. Foto: Museum Haarlem.

Geboorte van Nederland

In 2022 herdenkt Nederland de omwenteling van 1572. Samen met meer dan dertig Nederlandse musea en erfgoedinstellingen vraagt Museum Haarlem aandacht voor de vraagstukken uit de tijd dat de Nederlanden in opstand kwamen tegen de oude Spaanse regering en kozen voor Willem van Oranje als nieuwe leider. Op 1 april in dat jaar veroverden de watergeuzen Den Briel. De Tachtigjarige Oorlog in de Nederlanden kreeg een onomkeerbare wending. De oorlog resulteerde in het ontstaan van een nieuwe staat, de Republiek der Verenigde Nederlanden. Deze geboorte van Nederland als staat krijgt dit jaar zowel nationaal als regionaal de aandacht. Immers, na 450 jaar houdt de weg naar een vrij, verdraagzaam, verscheiden en verbonden Nederland de gemoederen nog steeds bezig.

Afbeelding Augusto Ferrer-Dalmau, Na de slag (detail).

De tentoonstelling ‘Haarlem 1572-1573 De stad belegerd en verdedigd’ is van 15 april tot 12 september 2022 te zien in Museum Haarlem, aan het Groot Heiligland 47 te Haarlem. Het museum is geopend van dinsdag t/m zaterdag 11 – 17 uur, zondag en maandag 12 – 17 uur. Kijk voor meer informatie op de website van Museum Haarlem.

Bron: Museum Haarlem

Publicatiedatum: 05/04/2022

Aanvullingen

Vul deze informatie aan of geef een reactie.

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *. Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.