1 min

De grondslag voor de unieke verzameling werd in de jaren twintig van de vorige eeuw gelegd door het Nederlands Economisch Historisch Archief (NEHA), maar de grote internationale impuls kwam na de officiële oprichting van het IISG in november 1935. Door de repressie in de Sovjetunie onder Stalin en door de machtsuitbreiding van Hitler in Europa, kwam de papieren nalatenschap van linkse personen en organisaties in de jaren dertig van de 20ste eeuw steeds vaker in gevaar. Dankzij de doortastendheid van met name oprichter prof. N.W Posthumus en bibliothecaresse Annie Adama van Scheltema kon veel daarvan in veiligheid gebracht worden in Amsterdam.

Zo kwamen behalve de archieven van Karl Marx en diens kompaan Friedrich Engels ook oorspronkelijke papieren van de anarchist Bakoenin en andere Russische revolutionairen hier terecht. Meer recentelijk verwierf het IISG belangrijke documenten, pamfletten en publicaties van onder andere Turkse arbeidersorganisaties en van de democratiseringsbeweging die in de lente van 1989 in de Volksrepubliek China bloedig werd onderdrukt.

Fragment met doorhalingen en al uit de eerste versie (in het Duits, uiteraard) van het Communistisch Manifest in Karl Marx’ handschrift. Gepubliceerd in 1848 onder zijn en Friedrich Engels’ naam. [c] IISG.

De Wereldplekken zijn onderdeel van het themanummer ‘Amsterdam Wereldstad’ van Ons Amsterdam. Maandblad over heden en verleden van Amsterdam, november 2011.

Publicatiedatum: 26/10/2011