Een betere plek is nauwelijks denkbaar voor een geologisch museum in het Gooi. Het museum ligt namelijk op een stuwwal uit een ijstijd. Prehistorische grafheuvels zie je op de heidevelden iets verderop. In het Gooi is van alles opgegraven dat iets vertelt van het verhaal van het leven in een ver verleden. Je ziet er een stuk zandsteen met versteende dino eieren. En je mag een stoer brokstuk van een echte meteoriet vastpakken.

Opgedolven gesteenten, neergeplofte brokstukken van meteorieten, herinneringen aan Neanderthalers die hier hebben rondgetrokken. Een kolossaal dij- en scheenbeen van een mammoet. Het is er allemaal. En nog veel meer. Geologisch Museum Hofland noemt zich terecht een museaal educatief centrum. Scholen uit de buurt komen er met volle klassen naar toe.

Druipsteengrot

Het vroegere Tolhuis aan de weg van Hilversum naar Laren is sinds 1988 het adres van het museum. Om de uitdijende collectie te kunnen tonen, is er een vleugel aan gebouwd. Op zolder, in een prehistorische ‘druipsteengrot’, draait een film waarin het verhaal van de ontwikkeling van de aarde wordt getoond. Een sjamaan (soort priester) vertelt de geschiedenis van de mens en duikt daarbij 66 miljoen jaren terug in de tijd.

Het museum kent enkele vaste exposities. Zo is er behalve aandacht voor fossielen en het leven op onze planeet, ook een hoek gewijd aan het verleden van het Gooi. Dit deel van de provincie kende al vroeg bewoners. Daarvan zijn in de bodem nog sporen te vinden. Denk aan de botten, urnen, een bronzen bijl, of een vishaak gemaakt van een stukje bot. Tot eind 2018 is er bovendien een tijdelijke expositie onder het motto Gevonden Voorwerpen.

Landijs

De vrijwilligers van het museum hebben een maquette gemaakt van de stuwwal die in het Gooi ligt. Je ziet hoe het landijs dat uit Scandinavië hierheen is geschoven, het huidige landschap heeft gevormd. Een indrukwekkende muurschildering illustreert hoe het landschap hier veranderde onder invloed van de temperatuurwisselingen op aarde.

Mineralen zie je in dit museum in allerlei kristalvormen en kleuren. Zij zijn, leer je hier, de elementaire bouwstoffen voor alle materialen op aarde. In een vitrine valt een groot stuk kalksteen op met daarin fossielen van zeelelies van 420 miljoen jaren geleden. Daarnaast staat een zeelelie van meer recente datum, opgedoken uit de Indonesische diepzee.

Dino ei

In kort bestek dwaal je door de tijd in dit geologisch museum. Er lopen vrijwilligers rond die je van alles over de stenen en het leven vertellen. Ongetwijfeld komt daarbij ook het dino ei ter sprake. Er ligt namelijk een stuk zandsteen met versteende eieren van deze grote reptielen. Ook interessant is een brokstuk van een meteoriet (in Argentinië neergeploft) dat je kunt voelen en optillen.

Gerommel in de aarde

Zet de koptelefoon op en je hoort het gerommel in het binnenste van de aarde, veroorzaakt door bevingen en vulkanische activiteiten. Hoe de aardplaten over en onder elkaar schuiven is te zien op een interactief beeldscherm.
De basis van indrukwekkende verzameling van dit museum is te danken aan de Larense amateurarcheoloog Lucas Hofland. Hij schonk bij zijn overlijden zijn collectie zwerfstenen aan de gemeente. Die verzameling groeide uit tot het naar hem genoemde Geologisch Museum Hofland van nu.

Zwerfstenen

Mocht al de beschikbare boeiende informatie je even te veel worden, stap dan de gesteentetuin binnen. In een rustgevend groen decor wandel je langs allerlei stenen. Hier ligt voor wel 70 ton aan keien. Zwerfstenen die in het Gooi zijn gevonden, maar ook exemplaren die aangetroffen zijn in de keileem op Urk en op de Hondsrug (Drenthe). Of stenen die door de rivieren Rijn en Maas in onze contreien zijn gerold. Op sommige stenen zijn polijstvlakken geslepen, zodat de minerale samenstelling goed te zien is. Er liggen zwerfkeien in deze gesteentetuin die uit Scandinavië afkomstig zijn en wel 500 miljoen of zelfs meer dan 1 miljard jaar oud zijn.

Wandeling

Bij de receptie van het museum is een geologische wandeling beschikbaar die leidt over de heidevelden vlakbij en voeren langs o.a. vierduizend jaar oude grafheuvels. Je bent hier niet voor niets in een gebied met historie.

Voor de jonge bezoekers staat in het museum een tafel met dino’s, speciale spelletjes en kleurplaten. Bovendien is er een speurtocht beschikbaar. Op speciale middagen is te zien hoe je stenen open snijdt. Dankzij zo’n 65 vrijwilligers kan je dit museum bezoeken. Hoeveel bezoekers per jaar hierheen komen? Een van de vrijwilligers die al jaren meeloopt, schat dat op ongeveer 15 duizend. Zij hebben hier ervaren dat fossielen, gesteenten zeker niet saai zijn. In Laren laten de vrijwilligers je zien welk boeiend verhaal achter een fossiel kan zitten.

Kijk voor meer informatie over openingstijden en toegangsprijzen op de website van Museum Hofland.

Tekst: Jan Maarten Pekelharing

Publicatiedatum: 05/07/2018