Oneindig Noord-HollandBeleef de geschiedenis van jouw provincie
NL | EN

Drukte in de Kalverstraat: Historisch winkelen

Hoewel winkelen tegenwoordig niet meer weg te denken is uit onze maatschappij, was het eind negentiende eeuw een gloednieuw verschijnsel. Een historisch perspectief op het winkelen in de hoofdstad.

>

Shoppen in het Amsterdam van de zeventiende eeuw

De Kalverstraat, de Nieuwendijk, de Negen Straatjes, de P.C. Hooftstraat en nog veel meer: Amsterdam is een echte winkelstad waar voor elk wat wils te vinden is. Ook in de zeventiende eeuw was Amsterdam al een shopping walhalla. Het leven in Amsterdam draait en draaide om handel. Uit de omgeving brachten boeren dagelijks hun dagverse producten naar de binnenstad, evenals handelsschepen, afgeladen met koopwaar van over de hele wereld. Hoe ging het winkelen er aan toe in het zeventiende-eeuwse Amsterdam?

>

De nieuwe mode van het koffie- en theedrinken

‘De vrouwen drinken ’s morgens koffie en ’s middags thee, zo is de gehele dag bedorven,’ mopperde een publicist in 1701. Dankzij de VOC en de WIC hadden de Hollanders in de Gouden Eeuw kennisgemaakt met de bittere drankjes.

>

Huizer trots

Voor de deur van de voormalige visrokerij aan de Valkenaarstraat 25 staat een bronzen beeld genaamd ‘Huizer trots’. ‘Buiten minsen’ die de Huizer klederdracht niet kennen zien waarschijnlijk een pauw maar echte Huizers zien een Huizer kap. “En ik”, zegt Peter Kos, de maker van het beeld, “ik zie mijn oma”.

>

Spijkerbroek in Alkmaar

In de jaren zestig verruilde een nieuwe generatie jongeren de kamgaren pantalon voor een spijkerbroek. Deze spijkerbroek of ‘jeans’, zoals de Amerikanen zeggen, werd het kenmerk van een nieuwe generatie en het symbool van protest tegen de gevestigde orde. Vets kledingbedrijf aan de Langestraat te Alkmaar haakte als een van de eersten in op dit verschijnsel en werd zelfs dé promotor van de spijkerbroek in Noord-Holland boven het IJ.

>

Modepaleizen in Amsterdam

Modepaleizen in Amsterdam, wie kent ze niet: majestueuze gebouwen als dat van de Bijenkorf op de Dam, Metz & Co in de Leidsestraat en het ‘Hirschgebouw’ op het Leidseplein? Minder bekend is echter dat in die gebouwen, die veelal dateren uit het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw, modehuizen of warenhuizen met belangrijke modeafdelingen waren gevestigd die zich aanvankelijk alleen richtten op een select publiek dat het aanbod van haute couture en luxe confectie kon bekostigen.

>

De vergeten Fashion Week

De Amsterdam International Fashion Week is sinds 2004 uitgegroeid tot een internationaal bekend evenement dat twee keer per jaar wordt georganiseerd. Veel minder bekend is dat de AIFW een voorganger had in de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw.

>

De Bijenkorf: chique speciaalzaak of chaotisch koopjesparadijs

“Om me heen stormden mensen als beesten op de rekken af. Ik wilde een tasje pakken, maar voor ik er erg in had griste iemand het alweer uit mijn handen. Ellebogen porden in mijn zij, handen trokken aan mijn jas. Leuk shoppen in de Bijenkorf? Het was een gekkenhuis.” Aldus Lola, een 24- jarige studente die zich één keer aan de drie Dwaze Dagen in de Bijenkorf heeft gewaagd. Het warenhuis begon ooit als een chique speciaalzaak voor rijke en nette mensen. Anno 2015 wil het grootse warenhuis weer terug naar het luxe imago van weleer.

>

5 mei 1946: vrouwen in bevrijdingsrok

Bij de viering van de eerste bevrijdingsdag in 1946 droegen veel vrouwen zo’n bevrijdingsrok, gemaakt uit resten van oude kleding en geborduurd met belangrijke nationale en persoonlijke data.

>

Altijd in de mode: Man in pak

Tijdens de Amsterdam International Fashion Week tonen modeontwerpers weer hun nieuwste collecties. Maar hoewel de mode sterk aan verandering onderhevig is, blijft de basis hetzelfde. Zoals het uniform van de representatieve man: het pak.  Het staat voor macht en traditie. De standaard voor het mannenpak – broek, jasje, vest – bestaat al ruim drie eeuwen.

>

Status in kamerjas

Kleding als middel om status uit te drukken was een bekend fenomeen in vroegere tijden. Op schilderijen van voorname personen uit de zeventiende en achttiende eeuw in de collectie van het Amsterdam Museum komt dit duidelijk naar voren.

>

De lingerie van een prostituee

Als toeristen aan Amsterdam denken gaat het daarbij vaak om Nederlands bekendste hoerenbuurt de Wallen. De reputatie van deze buurt is niet altijd even goed geweest. Om vrouwenhandel en witwaspraktijken tegen te gaan, heeft de gemeente Amsterdam in 2010 het plan opgevat in een aantal jaren dit gebied op te schonen, ook wel project 1020 genoemd.

>

Dracht op hoogtijdagen

Maki Zeeman (1940) woont met haar man in een huisje op Marken, dat al een eeuw in de familie is. Vroeger stelde haar moeder het huisje open voor toeristen, gewoon om wat bij te verdienen.

>